Thay vì ngăn cản, rất có thể Mỹ sẽ gia nhập vào Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng Châu Á (AIIB) để dễ bề “quản lý đồng minh”.
Đồng minh “phớt lờ” cảnh báo của Mỹ
Trên trang Học giả Ngoại giao Nhật Bản (The Diplomat) ngày 21/3 có bài viết với tiêu đề “Thất bại trong vấn đề Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng Châu Á: Washington bây giờ nên làm gì?”, dự đoán đường đi nước bước của Hoa Kỳ trong tương lai.
Trung Quốc đã rót 50 tỷ USD vào AIIB nhằm mục đích tài trợ cho sự phát triển trong khu vực. Với túi tiền không đáy của Bắc Kinh, có thể nhận thấy, AIIB sẽ trở thành một đối thủ "đáng gờm" đối với tổ chức mà Mỹ có vai trò quan trọng là Ngân hàng thế giới (WB).
Hiện Trung Quốc và 20 quốc gia khác đã ký một bản ghi nhớ thành lập ngân hàng này có trụ sở tại Bắc Kinh vào tháng 10 năm ngoái.
Ban đầu, một số nền kinh tế lớn liên minh với Mỹ, trong đó có Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia, đã từ chối để trở thành thành viên sáng lập. Tuy nhiên, thời gian gần đây, những nước này đã bắt đầu dao động.
Hiện AIIB đã có sự hợp tác từ các nước như Anh, Pháp, Đức, Italia, Ấn Độ, Singapore, Malaysia, Campuchia, Pakistan, Philippines, Uzbekistan, Việt Nam… và con số này có thể tăng lên trong thời gian tới.
Bài báo cho rằng, ngay từ đầu Hoa Kỳ đã không xem xét thấu đáo chiến lược của mình đối với Ngân hàng Đầu tư Cơ sở Hạ tầng châu Á (AIIB), đã đến lúc Washington nên lùi lại 1 bước để tính toán lại “đường đi nước bước”.
AIIB là ngân hàng mà Washington nhìn nhận “sẽ trở thành kỳ phùng địch thủ” của các tổ chức tài chính truyền thống của thế giới hiện do Mỹ chi phối như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB).
Những quan ngại của Mỹ về các tiêu chuẩn yếu kém của AIIB và những lo lắng xung quanh khả năng Trung Quốc sẽ sử dụng hệ thống hạ tầng do AIIB tài trợ để tạo ra đòn bẩy lớn hơn trong khu vực là điều hiển nhiên.
Chính phủ Obama đã cố gắng thuyết phục đồng minh không gia nhập vào ngân hàng này, hoặc ít nhất cũng phải đợi đến khi các chế độ chính sách của nó rõ ràng hơn. Nhưng, cùng với sự "quay lưng" của Anh, khối liên minh mà Washington dày công xây dựng dường như đang dần tan rã.
3 lựa chọn của Mỹ
Ngày càng có nhiều nước đồng minh đã phớt lờ những áp lực của Washington. Pháp, Đức và Italia đã tiếp bước Anh, Australia và Hàn Quốc lúc đầu không muốn tham gia nhưng hiện nay hai nước này cũng đều đang xem xét lại. Đây thực sự là một đòn nặng nề với Mỹ.
Vì vậy, Washington hiện nay đang đứng trước 3 sự lựa chọn: Thứ nhất là tiếp tục gây áp lực cho đồng minh, ép họ không được gia nhập AIIB, cho đến khi trình tự quản lí của ngân hàng được đảm bảo; Thứ hai, tự mình gia nhập vào AIIB và thứ ba là buông xuôi vấn đề này.
Lựa chọn thứ nhất hiển nhiên bị loại bỏ. Tiếp tục lãng phí nỗ lực ngoại giao để du thuyết các nước khác trong và ngoài khu vực không gia nhập vào AIIB đã trở nên vô nghĩa. Hiện nay sức ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực vẫn rất mạnh mẽ, nhưng vấn đề nhỏ này sẽ khiến thế lực của Mỹ bị suy giảm.
Lựa chọn thứ hai là Mỹ sẽ không can thiệp vào AIIB nữa, để cho những nước khác đang chịu áp lực của Mỹ cảm thấy yên tâm.
Nếu AIIB vận hành giống như tiêu chuẩn của Ngân hàng Thế giới (World Bank) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), thì nó chính là một sự bổ sung có ích cho việc phát triển nguồn vốn của thế giới, hiển nhiên Hoa Kỳ không cần thiết phải tham gia vào mọi tổ chức của khu vực Châu Á Thái Bình Dương, AIIB cũng không ngoại lệ.
Dù thế nào thì hiện nay Washington cũng nên tập trung chú trọng thông qua chuyển hướng hoặc tái cân bằng để thúc đẩy “lí tưởng và hình mẫu chế độ của Hoa Kỳ, chứ không cần thiết tiếp tục lãng phí thời gian và tiền bạc gây khó dễ cho AIIB.
Nếu AIIB hoạt động không tốt bằng các ngân hàng khác thì đây không chỉ là một khiếm khuyết nhỏ của Bắc Kinh, mà còn sẽ tổn hại đến các quốc gia tham gia. Khi đó, Mỹ sẽ có cớ để hạ thấp uy tín của Trung Quốc, “răn dạy” đồng minh, ngăn chặn khả năng xảy ra một vụ việc tương tự.
Lựa chọn thứ ba là Mỹ gia nhập vào AIIB. Đây cũng là ý kiến mà hầu hết các nhà phân tích về Trung Quốc đã đưa ra ngay từ hồi tháng 10 năm ngoái.
Các chuyên gia này cho rằng, phản đối AIIB đã trở thành một thất bại ngoại giao và là phiến đá chặn ngang cổ Washinton, đã đến lúc cần phải tháo bỏ.
Đây là một lựa chọn hợp lí vì như vậy Mỹ sẽ có một chỗ đứng trong AIIB, từ đó có thể đảm nhiệm vai trò tích cực trong định hướng hoạt động và “quản lý đồng minh”. Hơn nữa, nếu khi tình hình không tốt thì có thể là “nhà phê bình nội bộ” đối với ngân hàng do Trung Quốc sáng lập.
Ngoài ra, điều này cũng hỗ trợ, đảm bảo cơ hội cạnh tranh cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ khi tham gia vào AIIB.
Hiện nay, nếu gia nhập ngay thì sẽ rất “mất mặt” nên Hoa Kỳ có thể khéo léo tránh được bằng cách bắt đầu thừa nhận nhu cầu của Châu Á về năng lực tài chính của AIIB, thông qua nhanh chóng hợp tác với Austrialia, Hàn Quốc và Nhật Bản để chế định ra nguyên tắc chung khi tham gia.
Cũng phải thấy rằng nếu các nước như Anh, Đức, Pháp, Italia bỏ qua cơ hội không tham dự vào ngân hàng quốc tế AIIB đó mới là điều lạ. Việc tham gia của đồng minh sẽ giảm bớt vai trò quan trọng của Trung Quốc, và thúc đẩy AIIB không đi vào con đường mà Tổng Thống Obama đã tỏ ra nghi ngại.
Về phía Nhật Bản, mặc dù AIIB nổi lên như một đối thủ của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) - tổ chức tài chính do người của Ngân hàng hoặc Bộ tài chính nước này đứng đầu - nhưng Tokyo cũng không muốn bỏ lỡ cơ hội tham gia AIIB vì những lợi ích kinh tế sẽ đạt được.
The Diplomat cho rằng, tuy Mỹ có thể sẽ tham gia ngân hàng này để tiện việc “quản lý đồng minh” nhưng Nhật vẫn cần phải cân nhắc vì mối quan hệ không hề dễ chịu với Trung Quốc, hơn nữa, việc này có thể khiến họ xa lánh đồng minh an ninh thân cận Mỹ.
-------------------------
Trung Quốc bắt đầu các phiên thảo luận Diễn đàn châu Á Bác Ngao
Ngày 26/3, Diễn đàn châu Á Bác Ngao bắt đầu các phiên thảo luận trong khuôn khổ hoạt động chính thức của Diễn đàn.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao được tổ chức thường niên tại thị trấn Bác Ngao, tỉnh Hải Nam, Trung Quốc, nhằm tập trung thảo luận những vấn đề kinh tế và chính trị nổi cộm trong năm, tìm kiếm các biện pháp giải quyết những vấn về an ninh, chính trị và kinh tế mà châu Á sẽ phải đối mặt trong thời gian tới.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao năm 2015 sẽ chính thức khai mạc vào ngày 28/3, nhưng từ hôm nay (26/3) đã bắt đầu diễn ra các phiên thảo luận và đối thoại chính thức trong khuôn khổ Diễn đàn.
Với chủ đề “Tương lai mới của châu Á: Hướng tới cộng đồng chung vận mệnh”, ngoài phiên khai mạc, Diễn đàn năm nay còn có 2 phiên họp toàn thể và 77 phiên thảo luận, họp nhóm và họp bàn tròn, thảo luận 6 nội dung chính là kinh tế vĩ mô, hợp tác khu vực, chuyển đổi ngành nghề sản xuất, sáng tạo kỹ thuật, an ninh chính trị và an sinh xã hội.
Mặc dù phạm vi thảo luận tương đối rộng, song vấn đề thu hút sự quan tâm nhất của dư luận tại Diễn đàn lần này vẫn là sự ủng hộ của các nước đối với sáng kiến “Ngân hàng đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á” và một số sáng kiến kết nối trong khu vực do Trung Quốc đề xướng.
Diễn đàn lần này cũng sẽ chính thức khởi động “Năm hợp tác hải dương Trung Quốc – ASEAN”, với tôn chỉ tạo không khí hoà bình và xây dựng, hoá giải bất đồng, tăng cường nhận thức chung, thúc đẩy hợp tác biển trong khu vực Biển Đông và Ấn Độ Dương.
Theo thông báo của Ban Tổ chức, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và 6 nguyên thủ, người đứng đầu chính phủ các nước sẽ tham dự phiên khai mạc. Ngoài ra còn có khoảng 80 quan chức cấp bộ trưởng và tương đương, 60 đại diện các doanh nghiệp lớn thuộc tốp 500 doanh nghiệp hàng đầu thế giới, khoảng 1700 đại biểu chính thức cùng khoảng hơn 1000 phóng viên thuộc các hãng thông tấn lớn trên thế giới tham dự và đưa tin về Diễn đàn./.
-------------------------
Thái Lan thẩm vấn 22 người Việt bị lừa sang lao động
Đến chiều 25/3, cảnh sát Thái Lan đã thẩm vấn xong 11 người Việt Nam, nâng tổng số nạn nhân mà phía Thái Lan mời lên thẩm vấn là 22 người.
Cuối giờ chiều 25/3, sau khi tiếp tục gặp gỡ các nạn nhân tại tỉnh Pathumthani, cách Bangkok 60km về phía Bắc nhằm thực hiện công tác bảo hộ công dân, ông Trần Mạnh Hùng, Bí thư thứ nhất phụ trách bảo hộ công dân đã thông báo những thông tin về công tác điều tra của cảnh sát Thái Lan cho các nạn nhân cũng như trấn an tinh thần của những lao động Việt Nam này.
Thay mặt cho Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan, ông Trần Mạnh Hùng đã hỗ trợ tài chính cho các nạn nhân nhằm giải quyết những khó khăn ban đầu.
Cũng trong ngày 25/3, cảnh sát Thái Lan đã gửi hồ sơ vụ việc lên Văn phòng Tổng chưởng lý Thái Lan để tiếp tục giải quyết vụ việc.
Đây là trường hợp 46 người Việt Nam bị chủ người Nhật Bản lừa đảo sang Thái Lan lao động và là vụ lừa đảo lao động Việt Nam sang Thái Lan làm việc lớn nhất từ trước đến nay ở nước này./.
----------------------
Trung Quốc ngang nhiên cắm cờ dưới đáy Biển Đông
Báo chí Trung Quốc cho biết, một robot đã cắm cờ dưới đáy biển tại một khu vực sâu 3.000 m nhưng không cho biết vị trí.
Theo Tân Hoa Xã, mới đây lực lượng khảo sát Biển Đông của Trung Quốc đã sử dụng robot để cắm một lá cờ Trung Quốc xuống đáy biển ở một khu vực có độ sâu 3.000m ở Biển Đông. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc cắm quốc kỳ tại khu vực có độ sâu như vậy.
Lực lượng khảo sát biển của Trung Quốc sử dụng tàu công trình nước sâu đa năng “Hai Yang Shi You 286” do Trung Quốc tự chế, mang theo robot để thực hiện thử nghiệm các trang thiết bị phục vụ khảo sát biển trên Biển Đông. Trong lần thử nghiệm này, robot đã được sử dụng để đưa cờ của Trung Quốc xuống đáy Biển Đông.
Tuy nhiên, Tân Hoa Xã không nói rõ phạm vi mà Trung Quốc cắm cờ thuộc khu vực nào Biển Đông, mà chỉ cho biết khu vực này có độ sâu khoảng 3.000 m.
Động thái của Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh căng thẳng trong khu vực leo thang do tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông.
Bắc Kinh đã bị cáo buộc gia tăng các hành động cải tạo, bồi đắp trái phép ở Biển Đông. Các hành động của Trung Quốc đã khiến các quốc gia láng giềng lo ngại.
Phát biểu trước chuyến thăm tới Nhật Bản gần đây, Tổng thống Indonesia các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với hầu hết Biển Đông “không có cơ sở pháp lý theo luật pháp quốc tế”.
-------------------------