Ông Huỳnh Văn Truyện - cha của tù nhân Huỳnh Văn Nén. Ảnh: HẢI NGUYỄN
Từ đất mũi Cà Mau, ông Huỳnh Văn Truyện - cha của tù nhân Huỳnh Văn Nén - điện thoại cho chúng tôi vào sáng 4.11. Ông nói: “Công lý đã đến với con tôi. Tôi không đơn độc trong hành trình kêu oan cho con”. Không chỉ gia đình ông, mà cả người dân ở thị trấn Tân Minh, ở huyện Thới Bình - nơi ông đang ở - ai cũng nửa mừng, nửa tủi khi hay tin Viện KSND Tối cao có quyết định kháng nghị.
Có thể nói vụ “án chồng án” cùng tội danh “giết người” mà thủ phạm được các cơ quan tố tụng ở tỉnh Bình Thuận khẳng định là Huỳnh Văn Nén - ngụ tại thị trấn Tân Minh (Hàm Tân) - là vụ án có một không hai trong lịch sử tố tụng nước nhà. Trớ trêu thay, Huỳnh Văn Nén - cùng 8 người bên gia đình vợ - sau 7 năm ngồi tù đã được minh oan ở vụ án “vườn điều”, nhưng riêng Nén vẫn phải ngồi tù vì tội giết bà Bông. Ròng rã gần 15 năm qua, người cha già của Huỳnh Văn Nén đã cầm cố ruộng đất để có tiền đi kêu oan cho con, vì ông tin con mình bị oan. Tiếng kêu của ông đã được hồi đáp. Ngày 24.10.2014, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã kháng nghị giám đốc thẩm vụ án Huỳnh Văn Nén giết bà Lê Thị Bông vào ngày 23.4.1998.
Ngậm cay, nuốt đắng
Cách đây gần trọn 1 năm, chiều 21.11.2013, luật sư (LS) Trần Vũ Hải gọi điện cho chúng tôi và nói “đến ngay chỗ tôi, có việc hay lắm”. Tại văn phòng của LS, chúng tôi gặp được cụ Huỳnh Văn Truyện - cha của tù nhân Huỳnh Văn Nén - với một xấp đơn kêu oan cho con. Ông cụ đã bước vào tuổi 90 vẫn không ngừng nuôi hy vọng, rằng công lý sẽ công bằng với con ông. Ông kể: Khi hay tin các cơ quan chức năng đang làm rõ vụ án oan của ông Nguyễn Thanh Chấn, tôi nghĩ đây là cơ hội để minh oan cho con mình. Con tôi không giết bà Dương Thị Mỹ mà TAND tỉnh Bình Thuận vẫn buộc nó và cả 8 người bên gia đình vợ nó vào tù. Tại phiên tòa, nó còn cởi áo để hội đồng xét xử nhìn thấy những vết sẹo do bị dùng nhục hình, ép buộc phải khai, nhưng ai làm chứng cho những vết sẹo đó là do bị công an đánh!
Và lần thứ 2 ông Truyện ra Hà Nội gửi đơn kêu oan cho con. Ông không còn nhớ nổi bao nhiêu lần gõ cửa các cơ quan tố tụng ở Bình Thuận. Gia tài có miếng đất hơn 11.000m2 ở huyện Thới Bình (Cà Mau) ông phải đem cầm cố để lấy 20 triệu đồng làm lộ phí đi kêu oan. Nay vẫn không có tiền để chuộc lại và án oan của con vẫn chẳng thấy động tĩnh gì. Bao năm rồi mà ông vẫn ấm ức: Không hiểu vì sao con tôi lại từ chối luật sư do gia đình mời, chỉ đồng ý luật sư do tòa chỉ định? Khi có đơn tố giác tội phạm của anh Thành (người mà thủ phạm giết bà Bông đã gặp ngay sau khi xảy ra án mạng, được rủ đi bán bàng vừa cướp được), nhờ hướng dẫn của các nhà báo, tôi gửi đơn đến tòa xem xét tình tiết mới này, còn 6 ngày nữa mới mở phiên tòa, nhưng họ cũng không chấp nhận. Ngày 15.9.2000 là thời hạn cuối cùng để con tôi làm đơn kháng án. Biết con bị tâm thần nhẹ, không học hành gì, tôi đến TAND tỉnh Bình Thuận để hỏi, thì được biết là chưa có đơn. Con thì ở trong nhà giam không thể gặp được, đành tìm đến bà luật sư Nguyễn Ngọc Ký được tòa chỉ định bào chữa cho Nén, nhờ bà vào nói cho Nén biết để viết đơn kháng cáo. Bà ấy lại từ chối và nói lạnh lùng: Án chung thân là phù hợp, không nên viết đơn nữa.
Bị cáo Huỳnh Văn Nén cởi áo trước Hội đồng xét xử chứng minh những vết sẹo trên người là do bị nhục hình
Vẫn còn niềm tin, tôi vào trại gian năn nỉ cán bộ trại cho gặp con để nói việc viết đơn kháng án, nhưng tôi nhận được câu trả lời, sở dĩ Nén được án chung thân vì thành khẩn khai nhận, giúp công an phá vụ án “vườn điều”, lẽ ra Nén phải chịu án tử hình, không nên làm đơn kháng án nữa.
Vẫn còn niềm tin
Chia sẻ niềm vui với chúng tôi qua điện thoại, ông Truyện cho hay ông vẫn không tuyệt vọng trong hành trình minh oan cho con: “Đồng hành với tôi là các nhà báo, đưa tin vụ việc để công luận thấy rõ lời kết tội con tôi thiếu chứng cứ. Ba luật sư Phạm Hồng Hải, Trần Vũ Hải và Bùi Đức Trường bào chữa miễn phí cho con tôi, vẫn cùng gia đình theo vụ án suốt mười mấy năm qua, rồi ông Thận - nguyên Chủ tịch xã Tân Minh. Và lần thứ 2 ra Hà Nội, phóng viên Báo Lao Động đến chia sẻ, động viên. Bốn bài báo của Lao Động xâu chuỗi toàn bộ kỳ án oan của con tôi, với những tình tiết mới, được phát hành vào đúng thời điểm tôi gửi đơn kêu oan cho con ở các cơ quan trung ương (Lao Động ra từ ngày 22-25.11.2013) - đã giúp tôi thêm niềm tin vào công lý”.
Và đúng một năm sau ngày ông ra thủ đô kêu oan cho con, thì công lý đã “gõ” cửa gia đình ông.
Tháng 5.1993, thi thể bà Dương Thị Mỹ - người ở địa phương - được phát hiện tại vườn điều nhà ông Hai Hoàng (thôn 2, xã Tân Minh) - vụ án “vườn điều”. Suốt 5 năm, công an tỉnh Bình Thuận không tìm được thủ phạm. Đêm 23.4.1998, bà Lê Thị Bông ở địa phương bị giết. Gần một tháng sau, ngày 17.5 Huỳnh Văn Nén bị bắt. Từ lời khai của Nén, cơ quan tố tụng ở Bình Thuận đã buôc tội Nén không chỉ giết bà Bông mà còn cùng 8 người bên vợ vì ghen tuông nên đã giết bà Mỹ. Công an tỉnh Bình Thuận đã phá được hai vụ trọng án!
Dù đã phải chấp hành án phạt tù, nhưng cả 9 người vẫn kêu oan. Tòa xử đi xử lại 4 lần. Chỉ đến khi TAND Tối cao hủy án, đề nghị Bộ Công an vào cuộc. Viện KSND Tối cao có kết luận giải oan cho vụ án “vườn điều” (năm 2005). Những người tù oan đã nhận được lời xin lỗi và tiền bồi thường, nhưng riêng Huỳnh Văn Nén thì không vì đang chấp hành án phạt tù chung thân do tội giết bà Bông.