Chiến tranh tổng lực Nga - Ukraine?
Theo các chuyên gia, Nga đang dần hiện thực hóa việc chia cắt châu Âu và sẽ xâm lược Ukraine theo 3 kịch bản
Trả lời phỏng vấn báo Đức Bild hôm 16-11, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cáo buộc Nga không tuân thủ các thỏa thuận và vi phạm cam kết, đồng thời tuyên bố Ukraine sẵn sàng cho kịch bản xấu nhất - một cuộc chiến tranh tổng lực với Nga.
Nga mạnh hơn 100 lần
Tổng thống Poroshenko nhấn mạnh Ukraine hiện có lợi thế được cộng đồng thế giới ủng hộ và quân đội đang trong tình trạng tốt hơn 5 tháng trước. Ông nói “Nga hứa một đằng, làm một nẻo” nhưng khẳng định sẵn sàng thỏa hiệp. Ngoài ra, Tổng thống Poroshenko đánh giá cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine còn nguy hiểm hơn sự trỗi dậy của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và những gì đang xảy ra ở Cận Đông. Theo ông, hàng ngàn binh sĩ, hàng trăm xe tăng, đại pháo của Nga đang hiện diện ở Ukraine-đó là một trong những quân đội mạnh nhất thế giới, không chỉ đe dọa Ukraine mà cả châu Âu. Tổng thống Poroshenko cũng nhấn mạnh nếu quân Nga rút về nước, xung đột ở Ukraine sẽ được giải quyết chỉ trong vài ngày.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Ukraine Arsen Avakov ngày 17-11 cũng cáo buộc Nga đang thực hiện giai đoạn 2 của cuộc xâm lược toàn diện Ukraine. Ông tố cáo Nga đã tập trung khoảng 7.000 quân ở các vùng Donetsk và Luhansk trong mấy tuần qua. Thêm vào đó, theo báo Obozrevatel, Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine xác nhận đã có dấu hiệu phe ly khai thân Nga và quân đội Nga ở miền Đông chuẩn bị tấn công.
Khác với tuyên bố mạnh mẽ của Tổng thống Poroshenko, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Avakov thừa nhận Ukraine chưa thực sự sẵn sàng cho một cuộc chiến toàn diện với quân đội Nga vốn vượt trội hơn quân đội Ukraine gấp 100 lần song ông quả quyết Ukraine sẽ chiến đấu chứ không tự nguyện giao nộp lãnh thổ và người Nga sẽ chịu tổn thất nặng nề nếu tấn công Ukraine.
3 kịch bản tấn công
Trong khi đó, báo Gazeta Wyborcza (Ba Lan) cho biết các chuyên gia quân sự nước ngoài nhận định Nga có thể kết hợp các lực lượng của mình ở Ukraine để lập ra một hành lang đường bộ đi qua Mariupol đến Crimea hoặc một hành lang từ Pridnestrovye - Moldova đến Crimea và tới tận miền Đông Ukraine. Giám đốc kế hoạch quân sự tại Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và chính trị Ukraine, ông Nikolai Sungurovsky, cũng cho rằng Tổng thống Nga V. Putin sẽ không từ bỏ kế hoạch thành lập hành lang đường bộ đến Crimea. Ông đánh giá khả năng 70% Kiev sẽ chính thức đồng ý về hành lang này nhằm bảo vệ tính mạng người dân.
Các chuyên gia còn dự đoán Nga sẽ xâm lược Ukraine theo 3 kịch bản và chúng có thể được thực hiện lần lượt để đạt hiệu quả lớn hơn. 1. Chiếm các vị trí trọng yếu nhất trên các vùng lãnh thổ Ukraine đã ngưng tiếng súng để tạo bàn đạp cho hoạt động tấn công sau này. 2. Chiếm Mariupol nhờ tấn công từ Crimea và các khu vực ở Đông Ukraine do phe ly khai kiểm soát. 3. Chiếm Kharkov, Dnepropetrovsk, Zaporozhia, Kherson, Nikolayev, Odessa. Để thực hiện các phương án này, Nga cần không quân và 20.000 quân. Sau cú đánh trên, Ukraine không thể gượng dậy vì mất đến 40% lãnh thổ và các khu vực công nghiệp lớn.
Trong khi đó, nhà khoa học chính trị nổi tiếng Zbigniew Brzezinski, từng cố vấn cho một số tổng thống Mỹ, khẳng định Kremlin đang dần hiện thực hóa việc chia cắt châu Âu. Theo ông, mục đích đầu tiên của Tổng thống Putin là khiến châu Âu sợ hãi. Muốn vậy, Nga sẽ thổi bùng nỗi hoảng sợ về khả năng xảy ra một cuộc chiến nguyên tử, đẩy phương Tây vào tình trạng tê liệt. Do đó, ông Brzezinski quả quyết nhiệm vụ của Ukraine là phải làm Nga từ bỏ ý định tiến hành chiến tranh và chỉ điều đó mới phá vỡ kế hoạch của Tổng thống Nga.
-------------------------
Trung Quốc tham vọng “lập trật tự quốc tế mới”
Trung Quốc và Úc ngày 17-11 đã ký thỏa thuận thương mại tự do (FTA) sau hơn 10 năm đàm phán nhân chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Cũng trong dịp này, nhà lãnh đạo Trung Quốc và Thủ tướng Úc Tony Abbott chứng kiến việc ký kết 14 thỏa thuận thương mại song phương trị giá hơn 17,56 tỉ USD. Canberra gọi đây là thỏa thuận tốt nhất đạt được giữa nền kinh tế số 2 thế giới với một quốc gia bên ngoài, theo đó mở cửa thị trường của Trung Quốc cho các nhà xuất khẩu nông sản cũng như lĩnh vực dịch vụ ở Úc.
Thỏa thuận cũng góp phần giảm bớt hạn chế đối với đầu tư từ Bắc Kinh vào xứ sở “chuột túi” giàu tài nguyên. Một khi thỏa thuận được triển khai toàn diện, 95% hàng xuất khẩu của Úc sẽ được miễn thuế vào Trung Quốc.
Phát biểu trước quốc hội Úc cùng ngày, Chủ tịch Tập Cận Bình còn tuyên bố Bắc Kinh không bao giờ dùng vũ lực để đạt được mục tiêu của mình, trong đó có tranh chấp hàng hải. Tuy nhiên, báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (Hồng Kông) nhận định có những dấu hiệu rõ ràng rằng ông Tập đang theo đuổi tham vọng táo bạo trong và ngoài nước nhằm thiết lập một trật tự quốc tế mới thách thức vai trò dẫn đầu của Mỹ.
Tham vọng này thể hiện rõ từ sự tích cực của Bắc Kinh trong việc dẫn đầu các sáng kiến đa phương bao gồm Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) trị giá 50 tỉ USD và Quỹ Con đường tơ lụa trị giá 40 tỉ USD. Những sáng kiến này được cho không ngoài mục đích làm lu mờ vai trò của Ngân hàng Phát triển châu Á và Ngân hàng Thế giới, đồng thời làm lung lay nền tảng trật tự khu vực do Mỹ thiết lập sau Thế chiến II. Bên cạnh đó, Bắc Kinh cũng đang đẩy mạnh mặt trận thương mại đa phương như thúc đẩy thành lập Khu vực Thương mại tự do châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP) - nhiều khả năng sẽ cạnh tranh trực tiếp với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhân tố chính trong chính sách xoay trục sang châu Á của Washington.
Tuy nhiên, TS Darren Lim thuộc Trường ĐH Quốc gia Úc cho rằng Bắc Kinh không thể trở thành lãnh đạo khu vực nếu chỉ sử dụng chính sách ngoại giao kinh tế. “Nếu muốn lãnh đạo, Trung Quốc phải thuyết phục được các nước láng giềng là an ninh của họ không bị đe dọa” - ông Lim nhấn mạnh.
-------------------------
Ông Putin ám chỉ khả năng gửi vũ khí cho phe ly khai
Trả lời, Tổng thống Nga Vladimir Putin gay gắt phản đối việc chính phủ Ukraine muốn “tiêu diệt kẻ thù chính trị và đối thủ” ở miền Đông nước này, đồng thời cho rằng “những người đấu tranh vì lẽ phải luôn tìm được vũ khí”.
Mở đầu cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình ARD của Đức hôm 17-11, nhà lãnh đạo Nga khẳng định chiến sự vẫn tiếp diễn ở miền Đông Ukraine và chính quyền Kiev đã triển khai quân đội tới đó, thậm chí còn sử dụng cả tên lửa đạn đạo.
“Điều này chỉ ra một thực tế rằng chính quyền trung ương Ukraine muốn tiêu diệt toàn bộ kẻ thù chính trị và đối thủ tại khu vực miền Đông. Nhưng chắc chắn chúng tôi sẽ không để điều đó xảy ra” – ông Putin đưa ra nhận định.
Bình luận về cáo buộc Nga cung cấp vũ khí cho lực lượng dân quân Donbass (phe ly khai), ông Putin cho biết “những người đấu tranh vì lẽ phải luôn tìm thấy vũ khí” mà không trả lời trực tiếp vấn đề.
Cũng trong ngày 17-11, một số nhà ngoại giao Nga đã bị trục xuất khỏi Ba Lan trong khi một số nhà ngoại giao Ba Lan đã rời khỏi Nga sau khi Moscow thực hiện các biện pháp đáp trả tương ứng. Hiện chưa rõ lý do các nhà ngoại giao Nga bị trục xuất.
Trước đó, hôm 15-11, Đức cho biết một số nhà ngoại giao nước này cũng bị trục xuất khỏi Moscow. Trước đó, một nhà ngoại giao Nga làm việc tại TP Bonn – Đức bị cáo buộc làm gián điệp nên bị trục xuất về nước.
Quan hệ giữa Moscow và các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) trở nên căng thẳng bởi cuộc khủng hoảng tại Ukraine và EU áp đặt lệnh trừng phạt Nga vì sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraine.
Cuộc đụng độ khốc liệt giữa quân đội Kiev và phe ly khai thân Nga tại Donetsk, Lugansk, miền Đông Ukraine kể từ giữa tháng 4 năm nay đã giết chết hơn 4.000 người. Thỏa thuận ngừng bắn ký ngày 5-9 tại Minsk – Belarus thường xuyên bị hai bên vi phạm.
-------------------------
EU trừng phạt phe ly khai ở miền đông Ukraina
Chính phủ các quốc gia Liên minh Châu Âu (EU) hôm 17.11 đã áp đặt các biện pháp trừng phạt với lực lượng ly khai ở miền đông Ukraina, nhưng không có dấu hiệu áp thêm lệnh trừng phạt kinh tế với Nga.
Ngoại trưởng các nước EU tại Brussels yêu cầu các quan chức đưa ra đích danh một số cá nhân của lực lượng ly khai để thêm vào danh sách trừng phạt mà EU công bố vào cuối tháng này.
“Các biện pháp trừng phạt là một công cụ hiệu quả trong một chiến dịch rộng lớn hơn”, Giám đốc chính sách đối ngoại mới của EU, bà Federica Mogherini, phát biểu tại một cuộc họp báo và nói thêm rằng, bà sẽ tới thăm Kiev ngay sau khi một chính phủ mới được thành lập. Cũng theo bà Mogherini, bà sẽ đến thăm Mátxcơva "nếu điều kiện cho phép".
Khoảng 120 quan chức Ukraina và Nga đã bị EU áp đặt lệnh trừng phạt gồm đóng băng tài sản và cấm đi lại.
Các Ngoại trưởng EU ra tuyên bố kêu gọi các bên “dừng các hành vi vi phạm liên tục thỏa thuận ngừng bắn, rút các lực lượng bất hợp pháp cả trong và ngoài nước, rút lính đánh thuê và trang thiết bị quân sự”.
Các Ngoại trưởng kêu gọi Ukraina tăng gấp đôi nỗ lực cải cách kinh tế và chính trị trong nước, đồng thời kêu gọi Nga, Ukraina và Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) tăng cường đàm phán.
Bà Mogherini bày tỏ sẵn sàng giúp đỡ trong quá trình giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraina. "Nga là một phần của vấn đề, nhưng cũng chắc chắn là một phần của giải pháp", bà Mogherini nhấn mạnh.
28 nước thành viên EU đang chia rẽ sâu sắc về việc áp đặt thêm lệnh trừng phạt kinh tế với Nga - nhà cung cấp năng lượng chủ đạo của khối -vì lo sợ các biện pháp trả đũa của Nga có thể làm tổn thương nền kinh tế của chính các nước này.
Các Ngoại trưởng thông báo rằng, bất kỳ cuộc thảo luận nào về biện pháp trừng phạt kinh tế chặt chẽ hơn, ngoài các biện pháp đã được thực hiện nhằm vào lĩnh vực tài chính, năng lượng và quốc phòng, có lẽ sẽ phải đợi cho đến khi các nhà lãnh đạo EU họp tại Brussels vào ngày 18 và 19 tháng 12.
-------------------------