Nhiều năm gần đây, hễ nhắc đến điện, xăng dầu, than... ồn ào trên báo chí hầu hết đều liên quan đến giá. Nhưng một câu chuyện khác có tầm quan trọng hơn nhiều lại ít được để ý, chính là việc Việt Nam sẽ đối mặt với nguy cơ thiếu năng lượng trong một tương lai không xa, khi các nguồn năng lượng truyền thống đang dần dần cạn kiệt.
Vào năm 2025, Việt Nam từ một nước xuất khẩu sẽ phải nhập khẩu than với con số khổng lồ 125 triệu tấn, bằng 1/10 giao dịch than toàn cầu, trong khi hiện vẫn chưa biết nhập của ai, với giá bao nhiêu.
Tại cuộc gặp mặt báo chí mới đây nhất, ông Đặng Hoàng An – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã chia sẻ nỗi lo lắng về tương lai ngành năng lượng khi Việt Nam vẫn tiếp tục sử dụng điện rất lãng phí.
Trong 10 năm qua, tăng trưởng điện trung bình mỗi năm là 13,2%, rất cao so với tăng trưởng GDP chỉ xung quanh mức 6%.
Ông Phạm Lê Thanh – Tổng Giám đốc EVN cũng thừa nhận: EVN đang đứng trước một số thách thức lớn. Đầu tiên chính là việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.
Tại QĐ 1028, Thủ tướng đã phê duyệt tới năm 2015 thì 1,5% điện tăng trưởng sẽ ra 1% GDP nhưng tới nay vẫn là 2% điện mới ra 1% GDP.
“Chúng ta mới tiết kiệm được trong dân cư, còn trong sản xuất công nghiệp vẫn chưa đạt dù năm nào cũng hô hào tiết kiệm. Như ở Tổng Công ty Điện lực miền Nam, tới 63% sản lượng điện vào đi vào công nghiệp, xây dựng, nhưng hiệu quả GDP làm ra thấp”.
Thách thức 2 là Thủ tướng yêu cầu năm 2015 tổn thất điện năng về 8% nhưng tới nay vẫn là 8,6%. EVN thừa nhận giải bài toán tổn thất này không hề dễ.
Trong khi sử dụng lãng phí như vậy, thì tương lai Việt Nam sẽ rất nhanh chóng thành nước nhập khẩu năng lượng.
Theo ông Đặng Hoàng An, từ một nước xuất khẩu nhiều năm, vào năm 2025, Việt Nam sẽ phải nhập khẩu 125 triệu tấn than.
Để chuẩn bị cho tương lai này, Bộ Công Thương đã ký biên bản ghi nhớ với Indonesia và Australia, nhưng sẽ phải cạnh tranh với các đối thủ Trung Quốc, Ấn Độ, Malaysia và một số quốc gia Đông Nam Á khác.
Dù sự cạnh tranh sẽ là khốc liệt, nhưng điều đáng lo hơn còn nằm ở đầu tư hạ tầng như cảng nước sâu, hệ thống đường giao thông để đưa than vào các nhà máy đáp ứng yêu cầu tăng nhập khẩu từ mức 2,1 triệu tấn vào năm 2013 lên 38 triệu tấn vào năm 2020. Sẽ lại là những khoản đầu tư khổng lồ khác mà chúng ta chưa biết nhìn vào đâu để thực hiện.
Tại cuộc họp tổng kết hoạt động của Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) vào giữa tháng 1 vừa qua, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng đã chia sẻ nỗi lo lắng thiếu năng lượng.
Theo Quy hoạch 60, đến năm 2030, sản lượng khai thác than sẽ đạt 70 triệu tấn, nhưng nay mức này không thể nào đạt được, sẽ phải giảm 20 triệu tấn.
Nguy cơ thiếu than đến sớm hơn dự kiến, mà hiệu suất sử dụng năng lượng lại thấp hơn dự kiến, khiến việc bảo đảm nguồn than trở thành nhiệm vụ hết sức trọng yếu trong thời gian tới.
“Con đường đáp ứng nhu cầu năng lượng cho phát triển còn rất dài, nhưng quay đi quay lại, các nguồn năng lượng sơ cấp đã thấy hết”.
Theo đánh giá, khí của chúng ta chỉ có 70 năm, Uranium cũng chỉ 73 năm, than ước tính là 200 năm, nhưng đến nay đã không còn chính xác nữa do tỷ lệ than trong cơ cấu năng lượng ngày càng tăng.
Nhập khẩu rất khó, do thiếu năng lượng là nguy cơ toàn cầu; đầu tư trong nước có hạn và rất nhiều dự án gặp khó khăn, chậm tiến độ như điện hạt nhân, nhiều nhà máy nhiệt điện than, các dự án điện tái tạo...
Cùng lúc đó, chính sách năng lượng của Việt Nam bị kẹt cứng ở giá.
Suốt nhiều năm qua, tranh cãi xung quanh vấn đề năng lượng của Việt Nam chủ yếu là câu chuyện giá và năng lực của EVN – dù đến nay ngoài những cáo buộc chung chung như “quản trị kém” (không rõ ở khâu nào), chưa ai chỉ ra được “căn bệnh” thực sự của tập đoàn này.
Về điều hành, Bộ Công Thương tỏ ra không nhất quán, và như nhiều nhà đầu tư nhận định là còn thiếu rõ ràng trong thông điệp.
Cụ thể, liên tiếp trong tháng 12 năm ngoái và cả đầu tháng 1 năm nay, đại diện Bộ Công Thương và EVN đều nhận định rủi ro thiếu điện ở miền Nam trong năm 2015 là rất cao, cần bổ sung thêm 36.000 MW vào năm 2020 để bảo đảm an ninh năng lượng cho khu vực này.
Tuy nhiên, cũng vào tháng 1/2015, EVN lại cam kết đáp ứng nhu cầu điện, với tổng công suất các nguồn điện trên toàn hệ thống đạt 34.000MW, với 30% dự phòng.
Nếu tiếp tục điều hành kém để dư luận nghi ngờ và ác cảm với những lần tăng giá, tiếp tục cảnh “giật gấu vá vai” kéo dài như những năm vừa qua, nguy cơ đó sẽ càng hiển hiện hơn nữa.
Giữ giá thấp và “tắt đèn” trong dài hạn, hay xác định được mức giá hợp lý để có tích lũy cho tương lai. Nếu đem câu hỏi đó đi trưng cầu ý kiến, câu trả lời chắc hẳn sẽ thiên về tương lai.
Tuy nhiên, để chọn được đáp án đó, mấu chốt lại nằm ở mức giá thế nào là “hợp lý”.
Câu hỏi này đang đợi được Bộ Công Thương trả lời, đặc biệt khi tháng 3 tới sẽ là thời điểm Bộ phải báo cáo Chính phủ về phương án giá mới do EVN đề xuất.
-----------------------
Mỹ điều tra ngân hàng tuyển dụng con trai bộ trưởng Trung Quốc
Ngân hàng đầu tư JPMorgan của Mỹ đang bị điều tra do tuyển dụng con trai Bộ trưởng tài chính Trung Quốc, mặc dù anh này là một trong những ứng viên kém năng lực nhất.
Theo báo Wall Street Journal, Cao Giác, con trai bộ trưởng tài chính Trung Quốc Cao Hổ Thành, đã được ngân hàng JPMorgan của Mỹ tuyển dụng và giữ lại sau nhiều đợt cắt giảm nhân lực dù có thành tích làm việc cực kỳ kém. Thậm chí, anh Cao vẫn không bị đuổi việc sau khi bị tố giác đã gửi một email có nội dung khiêu dâm cho một nhân viên phòng nhân sự.
Cao Giác được tuyển dụng vào JPMorgan từ năm 2007 dưới sự hậu thuẫn của William Daley, một quản lý cao cấp tại JPMorgan và cựu Bộ trưởng thương mại Mỹ. Vào thời điểm đó, Cao Hổ Thành đang giữ vị trí Thứ trưởng bộ thương mại Trung Quốc.
Ông Daley đã làm việc tại ngân hàng này từ năm 2004-2010, và đã trực tiếp báo cáo về trường hợp của Cao Giác cho giám đốc điều hành James Dimon.
Trong đợt cắt giảm nhân lực toàn công ty năm 2008, ông Cao Hổ Thành cho biết ông sẵn sàng “vượt hàng nghìn dặm” đến ngân hàng này nếu con trai ông không bị cho thôi việc.
Một nhân viên lâu năm tại ngân hàng JPMorgan cho biết Cao Giác là người “không chín chắn, vô trách nhiệm và không đáng tin cậy”.
Bà Danielle Domingue, một nhà tuyển dụng của JPMorgan, cảm thấy lo ngại về năng lực của anh này. Bà cho biết trong buổi phỏng vấn xin việc, “anh Giác đã thể hiện cực kỳ kém, một số người còn cho rằng anh ta là ứng viên kém cỏi nhất họ từng thấy”.
Các cơ quan chức năng Mỹ đã và đang điều tra các hoạt động tuyển dụng của JPMorgan theo Luật chống tham nhũng ở nước ngoài (FCPA), trong đó nghiêm cấm các công ty Mỹ trao đổi bất kỳ thứ gì có giá trị vì bất kỳ lợi ích kinh doanh nào.
Wall Street Journal cho biết mặc dù không phải là khách hàng của JPMorgan, Bộ Thương mại Trung Quốc nắm quyền quyết định nghiệp vụ sáp nhập của các công ty đa quốc gia hoạt động tại nước này.
Sau 2 năm làm việc tại JPMorgan, Cao Giác đã thôi việc và tiếp tục làm tại một số công ty danh tiếng khác. Anh này hiện đang làm việc tại Goldman Sachs, cũng là một trong những ngân hàng đầu tư đa quốc gia hàng đầu và có ảnh hưởng nhất tại Mỹ và cả trên thế giới.
Đến nay những người có liên quan trong ngân hàng JPMorgan, Cao Giác hay cha anh ta là Cao Hổ Thành đều chưa chịu cáo buộc chính thức nào. Tuy nhiên, có khả năng JPMorgan sẽ bị phạt tiền và bị buộc thay đổi chính sách tuyển dụng nếu công ty vi phạm các quy định.
-------------------------
Thị trường bia Tết : Nhộn nhịp nhưng không nhốn nháo!
Chỉ còn 10 ngày nữa là đến Tết Nguyên đán 2015, vì vậy sức mua trên thị trường bia, nước giải khát đã tăng nhiệt mạnh từ nhiều ngày qua. Theo nhiều doanh nghiệp, năm nay nguồn cung được đảm bảo dồi dào nên khó có tình trạng nhốn nháo như mọi năm.
Thị trường đồ uống nói chung dịp Tết Nguyên đán năm nay được dự báo là rất khả quan với sức mua tăng mạnh, các mặt hàng đa dạng, phong phú.
Riêng với sản phẩm bia, nước giải khát, theo nhận định của Bộ Công Thương, những ngày sát Tết, thời tiết ấm lên, tiêu thụ các mặt hàng bia, nước giải khát sẽ tăng mạnh hơn so với cùng kỳ, kéo theo giá cả tăng nhẹ từ 5-6%.
Trên thực tế, theo phản ánh của nhiều chủ quầy tạp hóa tại Hà Nội, sức mua các mặt hàng bia, nước giải khát đã “nóng” lên từ 2 tuần nay và dự kiến sẽ đạt đỉnh vào cuối tuần này.
Chị Hảo, chủ quầy tạp hóa trên đường Láng (Hà Nội) cho biết: “Từ cuối tháng 1, lượng khách đến mua các loại bia, nước ngọt để biếu tặng đã bắt đầu tăng mạnh. Hiện mỗi ngày cửa hàng tôi bán ra từ 20 – 30 thùng”.
“Chỉ sợ cận Tết lại khan hiếm bia như mọi năm nên rút kinh nghiệm, nhà tôi phải trữ sẵn hàng để phục vụ cho đến qua Rằm. Bởi khác với các mặt hàng khác như bánh kẹo thì bia bán chạy cả trước lẫn sau Tết”, chị Hảo nói.
Theo khảo sát của phóng viên tại một số đại lý tại Hà Nội, giá bia Heineken hiện bán lẻ ở mức 390.000 đồng/thùng, bia Hà Nội 220.000 đồng/thùng, bia Sapporo có giá 365.000 đồng/thùng. bia lon 333 có giá bán 230.000 đồng/thùng, bia lon Sài Gòn Special giá 290.000 đồng/thùng, bia lon Lager giá 200.000 đồng/thùng, bia Tiger giá khoảng 280.000 đồng/thùng…
Trong khi đó, tại TPHCM, lượng tiêu thụ vốn không bị ảnh hưởng bởi thời tiết vẫn đang có chiều hướng tăng mạnh do nhu cầu biếu tặng trong dịp Tết.
Chủ một đại lý bia tại đường Hàm Nghi, quận 1 (TPHCM) cho biết: “Thị trường bia Tết năm nay rất nhộn nhịp, không có tình trạng nhốn nháo như mọi năm. Giá cả dự kiến có tăng nhưng không đáng kể. Đặc biệt, năm nay, nguồn cung khá dồi dào, tới thời điểm hiện tại vẫn chưa xảy ra tình trạng khan hiếm hàng như một số năm trước đây”.
Đại diện Tổng công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Bia Sài Gòn) cho biết: “Năm nay, chúng tôi dự kiến đưa ra thị trường hơn 120 triệu lít bia với các sản phẩm chủ lực như bia lon Sài Gòn Special, bia 333. Ngoài ra, công ty cũng đã có kế hoạch sản xuất dự trữ các sản phẩm, đảm bảo nguồn cung tối đa trong dịp Tết với giá ổn định”.
Tại Hà Nội, Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) cũng cho biết, dịp Tết năm nay, Habeco gia tăng nguồn cung thêm 10% so với cùng kỳ.
Theo số liệu từ Bộ Công thương, sản lượng sản xuất bia các loại trong tháng 1 ước đạt 261,4 triệu lít, tăng 4,4% so với cùng kỳ. Trong đó, các sản phẩm bia thương hiệu Hà Nội ước đạt 37 triệu lít còn bia thương hiệu Sài Gòn ước đạt trên 122,9 triệu lít.
Để kích cầu tiêu thụ, ngoài đảm bảo nguồn cung dồi dào, nhiều hãng bia còn liên tiếp đưa ra các chương trình khuyến mại hấp dẫn. Cụ thể, Habeco đưa ra chương trình “Tết đến Xuân sang – Lộc vàng gõ cửa”, ưu đãi người tiêu dùng khi sử dụng bia lon Hà Nội Tết 2015 với tổng giải thưởng trị giá 21 tỷ đồng. Trong khi đó, Sapporo thì tặng khách hàng 2 ly thủy tinh cao cấp khi mua thùng bia Sapporo 24 lon.
Gây chú ý nhất là chương trình “Quà tặng tinh túy từ Bia Sài Gòn” của Bia Sài Gòn khi dành 10.000 thùng bia lon 333 miễn phí cho khách hàng thân thiết trên cả nước. Theo đó, khách hàng của Bia Sài Gòn có thể tham gia chương trình và đăng ký gửi tặng bạn bè, người thân ở xa một thùng bia 333 miễn phí. Chương trình diễn ra từ ngày 6/1/2015 và kết thúc vào ngày 31/3/2015.
Đại diện Bia Sài Gòn cho biết, hiện đã có hàng chục nghìn người tham gia chương trình và đã có hơn 6000 thùng bia miễn phí được chuyển đến bạn bè, người thân của những người tham gia.
------------------------
Tiền giả mệnh giá 5.000 đồng len lỏi vào chợ
Bản thân phóng viên Dân Việt sau nhiều lần qua lại các chợ cóc, chợ tạm ở Hà Nội để mua hàng cũng đã bị người bán trả lại tờ tiền giả mệnh giá 5.000 đồng có màu xanh nhòe nhoẹt, hình vẽ, hoa văn mất nét.
Tại một số chợ của Hà Nội, kể cả chợ cóc, chợ tạm đã xuất hiện tình trạng tiền giả mệnh giá 5.000 đồng được đưa vào tiêu thụ. Chị Nguyễn Thu Hà - tiểu thương bán hàng khô tại chợ cóc Vũ Thạnh (Đống Đa, Hà Nội) cho biết: “Có khách mua hàng khô đã đưa tôi tiền trong đó có tờ 5.000 đồng màu xanh lòe loẹt, không sắc nét như tờ tiền thật nên tôi đã trả lại không lấy”.
Theo chị Nguyễn Thị Thu - tiểu thương bán thịt lợn tại chợ Ngọc Hà (Ba Đình, Hà Nội), có những tờ tiền mệnh giá 5.000 đồng mới cứng nhưng trông lại nhòe nhoẹt, tờ tiền rất mỏng. Vì nghi ngờ là tiền giả nên chị đã không lấy. Nhiều người bán hàng cũng phản ánh tình trạng có những tờ tiền 5.000 đồng cũ nát và cả tiền có vẻ mới nhưng nghi là tiền giả nên họ đã từ chối lấy.
Một số người đi chợ đặt giả thiết, có thể cuối năm tiền lẻ khan hiếm cộng với việc người dân thường ít để ý những loại tiền mệnh giá nhỏ nên các đối tượng buôn bán làm giả loại tiền mệnh giá nhỏ đưa ra thị trường tiêu thụ (?!)
Bản thân phóng viên Dân Việt sau nhiều lần qua lại các chợ này để mua hàng cũng đã bị người bán hàng trả lại tờ tiền giả mệnh giá 5.000 đồng. Nhìn tờ tiền giả này rất dễ phát hiện nếu để ý. Khi sờ vào thấy tờ tiền rất mỏng, chỉ như tờ giấy, khác hẳn khi sờ vào tiền thật. Tiền 5.000 giả cũng có màu xanh nhòe nhoẹt như mô tả của nhiều người đi chợ. Các hình vẽ, hoa văn trên tờ tiền giả cũng mất nét. Đặc biệt, tờ tiền 5.000 đồng giả thiếu quá nhiều chi tiết, hình vẽ so với tờ tiền thật.
Sáng 9.2, phóng viên Dân Việt đã mang tờ tiền 5.000 đồng này nộp vào Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển (BIDV) tại phòng giao dịch Giang Văn Minh thuộc chi nhánh Cầu Giấy. Thông qua nghiệp vụ, phía ngân hàng đã xác nhận đây là tờ tiền giả.
Biên bản xác nhận và thu giữ của ngân hàng BIDV đối với tờ tiền giả mệnh giá 5.000 đồng.
Chị Phạm Thị Lan Hương - nhân viên trực tiếp lập biên bản thu giữ tờ tiền 5.000 đồng giả cho biết, tiền 5.000 đồng thật khi sờ tay vào không nhẵn lì mặt giấy như tiền 5.000 đồng giả. Các hình vẽ, hoa văn trên tờ tiền 5.000 giả nhòe nhoẹt, trong khi nếu là tiền thật thì các chi tiết này phải sắc nét. “Chất giấy, mầu mực của tờ tiền 5.000 đồng bị thu giữ đều giả so với tiền thật” - chị Hương khẳng định.
Nhân viên này cũng cảnh báo: “Người dân cần cảnh giác khi trao nhận tiền trong mua bán. Nếu phát hiện tiền 5.000 đồng giả cần nộp vào ngân hàng ngay, không nên cố tình tiêu loại tiền này. Ngân hàng sẽ có trách nhiệm thu giữ tiền giả nếu người dân mang đến nộp”.
Trao đổi qua điện thoại với phóng viên Dân Việt, ông Nguyễn Chí Thành - Cục trưởng Cục phát hành kho quỹ (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) cho biết, cơ quan này sẽ cho cho kiểm tra ngay việc người dân phản ánh có tiền mệnh giá 5.000 đồng giả. Đây là lần đầu tiên có phản ánh về việc tiền mệnh giá nhỏ như 5.000 đồng bị làm giả.
Về câu hỏi có phải do Ngân hàng Nhà nước chủ trương không in tiền lẻ mệnh giá nhỏ dẫn đến việc xuất hiện tiền giả mệnh giá 5.000 đồng, ông Thành cho hay, Ngân hàng sẽ cho kiểm tra cụ thể mới có thể thông tin chính thức về vấn đề này. Tuy nhiên, tiền lẻ khan hiếm dịp Tết có thể là nguyên nhân dẫn tới tiền giả xuất hiện.
-----------------------
Vàng SJC đang cao hơn giá thế giới 3,3 triệu đồng/lượng
Sáng nay 10/2, giá vàng SJC đồng loạt đi ngang dù giá thế giới đang có xu hướng tăng do khoảng cách chênh lệch giữa hai thị trường đang được duy trì ở mức cao 3,3 triệu đồng/lượng.
Lúc 9h sáng nay 10/2, giá vàng SJC tại Hà Nội và TPHCM qua niêm yết của Tập đoàn VBĐQ DOJI giao dịch ở mức 35,23 triệu đồng/lượng (mua vào) - 35,27 triệu đồng/lượng (bán ra) đối với giao dịch bán lẻ và bán buôn. Các mức giá này giữ nguyên so với chốt phiên chiều qua.
Cập nhật giá vàng lúc 8h40, Công ty CP Đầu tư Vàng Phú Quý niêm yết giá vàng SJC tại Hà Nội ở mức 35,24 triệu đồng/lượng - 35,27 triệu đồng/lượng, không thay đổi so với chốt phiên hôm qua.
Tại TPHCM, giá vàng SJC được Công ty VBĐQ Sài Gòn niêm yết giao dịch ở mức 35,19 triệu đồng/lượng - 35,29 triệu đồng/lượng, cũng không thay đổi so với chốt phiên hôm qua.
Hiện giá vàng thế giới quy đổi theo tỷ giá giữ ở mức 31,98 triệu đồng/lượng. Theo đó, giá vàng trong nước đang cao hơn giá vàng thế giới quy đổi 3,3 triệu đồng/lượng.
Trên thị trường thế giới, lúc 8h20 sáng nay, giá vàng giao ngay tại châu Á qua niêm yết của Kitco.com có biên độ tăng hơn 2 USD, giao dịch ở mức 1.241 USD/ounce.
Chốt phiên giao dịch hôm qua, giá vàng tăng 0,7%, lên 1.241,43 USD/ounce do ảnh hưởng của thị trường chứng khoán châu Âu đi xuống sau số liệu thương mại thất vọng của Trung Quốc và lo ngại về Hy Lạp. Cùng với đó, giá vàng giao tháng 4/2015 trên sàn Comex New York tăng 0,6%, lên 1.241,5 USD/ounce.
Trước đó, phiên thứ sáu 6/2, giá vàng ghi nhận mức giảm hàng ngày lớn nhất kể từ 2013 khi chạm 1.228,25 USD/ounce do USD mạnh lên sau số liệu việc làm tích cực của Mỹ.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, tăng trưởng việc làm tại Mỹ ổn định trong tháng 1 và mức lương hồi phục đang là dấu hiệu cho thấy kinh tế ổn định sẽ làm tăng khả năng Fed nâng lãi suất vào giữa năm nay. Ngân hàng Trung ương Mỹ đã duy trì chi phí đi vay ở mức cận 0 từ tháng 12/2008. Lãi suất tăng sẽ hỗ trợ USD, nhưng kéo giảm nhu cầu vàng.
Số liệu của Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Mỹ (CFTC) vừa công bố cho hay, các quỹ phòng hộ và nhà quản lý tiền tệ trong tuần kết thúc vào 3/2 đã giảm tỷ lệ đặt cược giá vàng lên lần đầu tiên trong 6 tuần qua.
-------------------------