Trung Quốc đang trở thành quốc gia được lợi hàng đầu trong cuộc chiến giá dầu giữa Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu lửa (OPEC) và đối thủ. Nhân cơ hội giá dầu giảm chóng mặt, Trung Quốc ung dung gom dầu cho dự trữ chiến lược của mình.
Công ty tư vấn năng lượng Energy Aspects có trụ sở ở London nhận định, việc Trung Quốc xây dựng kho dầu dự trữ chiến lược có thể đẩy mức nhập khẩu dầu của nước này tăng thêm 700.000 thùng/ngày vào năm 2015.
Mức nhập dầu tăng thêm này của Trung Quốc sẽ tương đương hơn một nửa mức sản lượng dầu dôi dư trên toàn cầu theo dự báo mà ngân hàng Citigroup đưa ra mới đây. Trong một báo cáo ra ngày 27/11, sau khi OPEC tuyên bố giữ nguyên sản lượng ở mức 30 triệu thùng/ngày, Citigroup nhận định, lượng dầu dư thừa trên toàn cầu sẽ tăng gấp đôi so với hiện nay lên mức 1,3 triệu thùng/ngày vào nửa đầu năm 2015.
Trong vòng 5 tháng trở lại đây, giá dầu thô Brent tại thị trường London đã giảm 41% do sản lượng dầu đá phiến của Mỹ tăng lên mức cao nhất trong hơn 3 thập kỷ kéo theo sự dư thừa nguồn cung dầu trên toàn cầu. Theo hãng tin Bloomberg, năm nay là năm mà giá dầu giảm mạnh nhất kể từ khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu nổ ra vào năm 2008.
Một số chuyên gia nhận định, OPEC không muốn hạ sản lượng là do khối này muốn duy trì thị phần và không để mất khách hàng. Cùng với đó, có thể OPEC muốn giá dầu rẻ để khiến các nhà sản xuất dầu đá phiến của Mỹ điêu đứng giữa lúc Mỹ dần vươn lên vị trí nước sản xuất dầu lớn nhất thế giới.
Cho dù sự thật có là gì, thì Trung Quốc có vẻ đang là nước hưởng lợi nhiều nhất.
Tranh thủ thời điểm giá dầu thô thế giới xuống mức đáy của hơn 4 năm và chưa có dấu hiệu sẽ sớm hồi phục, Trung Quốc đang đẩy nhanh việc xây dựng một kho dự trữ dầu lửa chiến lược. “Đây là thời điểm vàng để Trung Quốc mua dầu dự trữ chiến lược ở mức giá thấp”, ông Gordon Kwan, trưởng bộ phận nghiên cứu dầu khí của ngân hàng Nomura tại Hong Kong, đánh giá.
Theo số liệu hải quan, trong 9 tháng đầu năm nay, Trung Quốc tăng lượng dầu nhập khẩu thêm 460.000 thùng dầu mỗi ngày, tương đương mức tăng 8,3%, mức tăng mạnh nhất kể từ năm 2010. Lượng nhập khẩu dầu của Trung Quốc từ tháng 1 đến tháng 9 năm nay nhiều hơn lượng tiêu thụ khoảng 440.000 thùng/ngày.
Mức dự trữ dầu của Trung Quốc hiện nay tương đương khoảng 30 ngày nhập khẩu. Tuy vậy, theo hãng lọc hóa dầu quốc doanh China Petrochemical của Trung Quốc, nước này sẽ tăng mức dự trữ dầu lên 100 ngày nhập khẩu trong thời gian từ nay tới năm 2020. Mức dự trữ như vậy tương đương khoảng 570 triệu thùng dầu nếu dựa trên mức nhập khẩu thời gian gần đây của Trung Quốc.
“Chúng tôi biết là Trung Quốc đang tận dụng cơ hội giá dầu giảm để làm đầy dự trữ dầu lửa chiến lược. Họ vẫn còn một chặng đường dài phải đi”, ông Simon Powell, trưởng bộ phận nghiên cứu dầu khí khu vực châu Á của hãng tư vấn CLSA, phát biểu.
Vào năm 2009, Trung Quốc đã xây dựng xong 4 khu vực dự trữ dầu chiến lược chứa được tổng cộng khoảng 103 triệu thùng dầu. Đến thời điểm hiện tại, theo Tổng cục Thống kê Trung Quốc, Chính phủ nước này đã dự trữ được 91 triệu thùng dầu trong 4 khu này.
Trong giai đoạn thứ hai của kế hoạch dự trữ dầu chiến lược, Trung Quốc sẽ xây 7 khu vực dự trữ để chứa tổng cộng 191 triệu thùng dầu. Giai đoạn này được triển khai từ năm ngoái và đến nay đã có 2 khu vực được xây dựng xong. Giai đoạn thứ ba gồm có 3 khu vực dự trữ cũng đã được bắt đầu xây dựng.