Luật sư cho biết, trường hợp nhặt được tiền không trả sẽ bị phạt tù cao nhất là 5 năm và cơ quan chức năng có quyền cưỡng chế bạn phải trả lại tài sản cho người đánh rơi.
Tôi nhặt được chiếc ví bên trong có 150 triệu đồng, iPhone cùng một số giấy tờ. Tôi muốn giữ lại số tiền trên để sử dụng thì có phạm pháp không? Công an có quyền cưỡng chế tôi phải trả lại số tiền trên không?
Hồ Phương Tịnh (Hải Phòng)
Trả lời:
Trường hợp bạn nhặt được ví tiền trong đó có 150 triệu đồng, điện thoại iPhone, cùng một số giấy tờ của người khác đánh rơi thì bạn không được giữ lại để sử dụng. Lý do đó không phải là tài sản của bạn, và việc chiếm hữu tài sản đó là không có căn cứ theo quy định của pháp luật dân sự. Trong trường hợp bạn vẫn cố tình chiếm giữ, sử dụng trái quy định, bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Để xử lý số tài sản mà bạn nhặt được như trên, bạn cần thực hiện theo quy định như sau:
Thứ nhất: Về trách nhiệm dân sự được quy định rõ tại khoản 1 Điều 187 Bộ luật dân sự 2005 thì:
“1. Người phát hiện tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, bị chìm đắm phải thông báo hoặc trả lại ngay cho chủ sở hữu; nếu không biết ai là chủ sở hữu thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Uỷ ban Nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở gần nhất hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác theo quy định của pháp luật.
Người phát hiện tài sản không xác định được ai là chủ sở hữu, tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, bị chìm đắm được chiếm hữu tài sản đó từ thời điểm phát hiện đến thời điểm trả lại cho chủ sở hữu hoặc đến thời điểm giao nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền”.
Thứ hai: Về trách nhiệm hình sự sẽ đặt ra khi bạn cố tình không trả lại tài sản và được xử lý theo quy định tại Điều 141 Bộ luật hình sự.
Quy định cụ thể tại Điều 141 như sau:
Tội chiếm giữ trái phép tài sản
“1. Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản có giá trị từ năm triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hoá bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
2. Phạm tội chiếm giữ tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng trở lên hoặc cổ vật, vật có giá trị lịch sử, văn hoá có giá trị đặc biệt, thì bị phạt tù từ một năm đến năm năm”.
Như vậy, nếu nhặt được tài sản của người khác đánh rơi, bạn hãy thực hiện việc trả lại theo quy định của pháp luật dân sự, nếu không trả lại bạn có thể bị khởi tố theo quy định của pháp luật hình sự. Và cơ quan chức năng có quyền cưỡng chế bạn phải trả lại tài sản cho người đánh rơi.
Luật sư Hoàng Trọng Giáp
Công ty luật Đông Đô (Đoàn luật sư Hà Nội)
