Bất chấp Mỹ-Trung gắn bó với nhau ở nhiều lĩnh vực (từ trao đổi sinh viên đến thương mại) một cuộc chiến tranh lạnh đang ngấm ngầm diễn ra giữa 2 nước.
Những cái “gật đầu chung” là chưa đủ
Vào tháng 11/2014, trước khi hội nghị APEC diễn ra, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã có chuyến thăm chính thức Trung Quốc và gặp gỡ với Chủ tịch Tập Cận Bình. Đây là chuyến thăm thứ 2 của ông Obama đến Trung Quốc kể từ khi nhậm chức (lần đầu tiên là vào năm 2009).
Trong chuyến thăm, ông Obama và ông Tập Cận Bình đều nhấn mạnh đến sự hợp tác song phương giữa 2 nước trong tương lai. Kết quả của chuyến thăm, theo một vài tờ báo nhận định, đã có những cái “gật đầu” chung giữa 2 nhà lãnh đạo.
Trước hết, Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí với nhau về thỏa thuận thị thực nhập cảnh mới mà theo đó, các doanh nhân sẽ được gia hạn nhập cảnh là 10 năm, sinh viên là 5 năm.
Thỏa thuận này là một bước tiến trong quá trình thúc đẩy việc trao đổi người giữa 2 Chính phủ. Việc giao lưu nhân dân vẫn được 2 Chính phủ thường xuyên duy trì như là một chìa khóa để cải thiện sự tin tưởng lẫn nhau giữa Mỹ và Trung Quốc.
Tiếp đó, hai bên cũng đã ký thỏa thuận về vấn đề biến đổi khí hậu bao gồm cam kết của các bên nhằm giảm lượng khí thải.
The Diplomat dẫn lời một nhà chuyên gia về Trung Quốc nhận định, mục tiêu giảm lượng khí thải carbon dioxide của Trung Quốc muộn nhất vào năm 2030 không phải là mục tiêu mới nhưng việc Trung Quốc chính thức cam kết cắt giảm là dấu hiệu lạc quan về Hội nghị biến đổi khí hậu năm 2015 tại Paris.
Mặc dù giữa 2 bên có những cái “gật đầu” hợp tác, nhưng có thể thấy những cái “gật đầu” này vẫn còn chưa đủ. Vấn đề vướng mắc nhất giữa Mỹ và Trung Quốc-“tương lai của khu vực châu Á- Thái Bình Dương” chưa được 2 nhà lãnh đạo bàn đến.
Biển Đông nổi sóng, Mỹ - Trung lại đối đầu
Tuần vừa rồi, tuần san Quốc phòng IHS Jane’s đã cho đăng tải thông tin, Trung Quốc đã tạo một hòn đảo rộng 200-300m, dài khoảng 3.000m trên khu vực đảo đá Chữ Thập.
Theo HS Jane’s, việc xây đảo nhân tạo tại Đá Chữ Thập là dự án thứ 4 thực hiện ở Trường Sa của Trung Quốc trong vòng 12-18 tháng qua, nhưng là dự án quy mô lớn nhất.
Động thái này được cho là để các nước láng giềng từ bỏ việc tuyên bố chủ quyền đối với khu vực đang tranh chấp này, đồng thời để tạo lợi thế cho Bắc Kinh trên bàn thương lượng.
Hình ảnh vệ tinh hôm 14/11 cho thấy Trung Quốc đang cải tạo đất trên bãi đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Công trình bằng bê tông sẵn có ở tây nam bãi đá là nơi đồn trú của một đơn vị hải quân Trung Quốc (PLAN). Công trình này gồm một bến tàu, hệ thống phòng không, hệ thống chống người nhái, thiết bị thông tin liên lạc và một nhà kính. Ảnh: IHS Jane's.
Ngay sau đó, phía Bộ Ngoại giao Mỹ đã có phản ứng về vấn đề này. Ông Jeff Rathke, Giám đốc Văn phòng báo chí Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ hoạt động xây dựng quy mô lớn tại các khu vực tranh chấp trên Biển Đông có thể sẽ làm phức tạp tình hình và gây gia tăng căng thẳng.
Ông Rathke nêu rõ, tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông đã nêu rõ những điều các bên cần tuân thủ đối với các hoạt động tại khu vực này.
Tuy nhiên, bất chấp lời phản đối trên, Trung Quốc cho rằng “các hoạt động liên quan đến xây dựng do Trung Quốc thực hiện trên các đảo chủ yếu là để cải thiện điều kiện sống của nhân viên tại đó”.
Bà Hoa Xuân Doanh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đã nhắc lại lập trường “Trung Quốc có chủ quyền không tranh cãi” tại các hòn đảo mà nước này đang san lấp trái phép ở Biển Đông, đồng thời yêu cầu “các nước bên ngoài” không được đưa ra nhận xét về hoạt động liên quan của Trung Quốc.
Trước đó, hôm 21/11, Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ vừa thông qua nghị quyết kêu gọi giải quyết một cách hòa bình các tranh chấp hiện nay tại Biển Đông và Hoa Đông.
Nghị quyết của Hạ viện Mỹ tái khẳng định sự cần thiết phải giải quyết các tranh chấp biển và quyền tài phán tại Biển Đông và Hoa Đông thông qua các biện pháp hòa bình.
Nghị quyết nhấn mạnh sự ủng hộ của chính phủ Mỹ đối với tự do hàng hải và việc sử dụng hợp pháp vùng trời và vùng biển tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Tuy Mỹ và Trung Quốc gắn bó với nhau chặt chẽ trong nhiều lĩnh vực từ trao đổi sinh viên đến kinh doanh, thương mại, một cuộc chiến tranh lạnh đang ngấm ngầm diễn ra trong quan hệ 2 nước, The Diplomat nhận định.
Bất đồng quan điểm, Mỹ- Trung khó đi chung đường
Không chỉ trên mặt trận chính trị, mặt trận kinh tế khu vực châu Á- Thái Bình Dương cũng “dậy sóng” căng thẳng trong quan hệ Mỹ- Trung.
Tháng 11/2014 cũng là thời điểm diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh APEC. Hội nghị Thượng đỉnh APEC được Trung Quốc xem là cơ hội để nâng cao sức ảnh hưởng của mình về kinh tế, chính trị trong khu vực.
Bởi thế, ngay từ bài phát biểu khai mạc Hội nghị Thượng đỉnh APEC, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thúc giục các nền kinh tế APEC cần phải đẩy mạnh các cuộc đàm phán về khuôn khổ tự do hóa thương mại mang tên Khu vực thương mại tự do Châu Á-Thái Bình Dương (FTAAP) do Trung Quốc đề xuất nhằm thúc đẩy tăng trưởng.
FTAAP được xem là “con bài chiến lược” của ông Tập Cận Bình nhằm đối trọng với Hiệp định Đối tác Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) của Mỹ. Mỹ đã vận động 11 quốc gia trong đó có Nhật Bản (và không có tên Trung Quốc) tham gia vào TPP. Theo Reuters, điều này khiến Trung Quốc không vừa lòng và nước này cho rằng, Mỹ đang sử dụng TPP để gây ảnh hưởng tới các nền kinh tế khác trong khu vực.
FTAAP và TPP đặt các nước trong khu vực châu Á- Thái Bình Dương đứng trước đầy khó khăn. Liệu các nước này sẽ ngả vào “vòng tay” Bắc Kinh hay đi theo lời hứa hẹn của Mỹ?
Theo The Diplomat, điểm nóng châu Á- Thái Bình Dương chính là nơi thể hiện rõ ràng nhất sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc./.
----------------------------
Nhật Bản đề nghị Hàn Quốc dỡ bỏ tượng "nhạy cảm"
Nhật Bản đã đề nghị Hàn Quốc dỡ bỏ những bức tượng đặt trước Đại sứ quán nước này tại Seoul và Mỹ liên quan đến vấn đề "nô lệ tình dục" trong Thế chiến II.
Một nguồn tin chính phủ Nhật Bản cho biết đề nghị nêu trên đã được đưa ra trong cuộc gặp giữa quan chức hai nước nhằm giải quyết một số vấn đề song phương.
Nguồn tin nêu rõ: "Phía Nhật Bản cho rằng Hàn Quốc cần dỡ bỏ những bức tượng đó để thể hiện sự chân thành trong quá trình đàm phán".
Hiện các nhóm cánh hữu ở Nhật Bản đã đề nghị chính phủ Nhật Bản nêu vấn đề này ra với phía Hàn Quốc song hiện chưa rõ trong cuộc đàm phán chính thức cấp cao sắp tới, vấn đề này có được đưa ra hay không.
Trong khi đó, một quan chức phía Hàn Quốc cho hay: "Chúng tôi đã nói với phía Nhật Bản rằng những bức tượng đó được các tổ chức hoạt động tư nhân dựng lên và chính phủ khó có thể can thiệp vào vấn đề này".
"Quan điểm của Seoul là Tokyo nên đưa ra những đề xuất làm hài lòng các nạn nhân", quan chức của Hàn Quốc cho biết thêm.
Một nguồn tin ngoại giao nhận định về động thái của Tokyo: "Đề nghị dỡ bỏ các bức tượng phản ánh mong muốn giải quyết của Nhật Bản trong vấn đề này, đặc biệt là sau khi tờ Asahi Shimbun mới đây đã cho đăng lại một số câu chuyện về nô lệ tình dục trong Thế chiến II".
Cũng liên quan tới vấn đề này, tờ Asahi Shimbun đã phải lên tiếng đính chính về loạt bài liên quan đến "nô lệ tình dục Hàn Quốc".
Trước đó, báo này dẫn lời một người đàn ông Nhật Bản cho biết đã bắt giữ khoảng 200 phụ nữ Hàn Quốc và ép những người này phục vụ cho các binh sĩ Nhật Bản trong quãng thời gian diễn ra Chiến tranh thế giới lần thứ hai.
Trong thời gian qua, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã có nhiều nỗ lực nhằm thúc đẩy quá trình giải quyết bất đồng giữa nước này và Hàn Quốc liên quan đến vấn đề "nô lệ tình dục" thời Thế chiến II. Đây là vấn đề gây cản trở quan hệ ngoại giao và hợp tác giữa Nhật - Hàn những năm qua.
---------------------------
Triều Tiên sắp công bố chính sách kinh tế, chính trị mới?
Chính quyền Bình Nhưỡng trong năm tới có thể sẽ công bố một chính sách mới về tầm nhìn đối với các vấn đề kinh tế và chính trị, trong bối cảnh nước này đang đẩy mạnh các nỗ lực mở ra một kỷ nguyên mới dưới thời của nhà lãnh đạo Kim Jong-un.
Thông tin được đăng tải trong một báo cáo của Viện nghiên cứu phương Đông, tại đại học Kyungnam của Triều Tiên.
Tiếp nhận quyền lãnh đạo đất nước từ cha mình tháng 12/2011, ông Kim Jong-un được cho là sẽ ban hành những chính sách mới khác nhiều so với những chính sách từng áp dụng dưới thời cha và ông nội mình nắm quyền.
Những chính sách này có thể sẽ được công bố vào khoảng thời gian trước hoặc sau ngày lễ 10/10/2015, dịp kỷ niệm ngày thành lập đảng Lao động Triều Tiên.
“Đất nước có thể đề xuất một cấu trúc quyền lực mới phù hợp với kỷ nguyên Kim Jong-un bởi hệ thống Ủy ban quốc phòng được ra đời từ kỷ nguyên Kim Jong-il còn hệ thống thủ tướng có từ kỷ nguyên Kim Nhật Thành”, bản báo cáo viết.
Về kinh tế, Triều Tiên được cho là sẽ thúc đẩy việc hợp pháp hóa loạt các biện pháp kinh tế mới mà nước này đã thử nghiệm trong những năm gần đây, báo cáo cho biết thêm và khẳng định chính những lực lượng thị trường trong nước đang thôi thúc cải cách kinh tế.
“Nỗ lực của Triều Tiên trong việc lôi kéo vốn đầu tư nước ngoài tới các đặc khu kinh tế và khu phát triển kinh tế có thể tiếp tục trong những năm tới”, báo cáo viết.
Những bước đi chính sách trong kỷ nguyên Kim Jong-un mới có thể bao gồm các nỗ lực hàn gắn quan hệ với các nước láng giềng, Viện trên nhận định.
“Trong một nỗ lực nhằm chứng tỏ sức mạnh đoàn kết của chính quyền Kim Jong-un trong năm tới, khi Triều Tiên kỷ niệm 70 năm ngày thành lập đảng Lao động Triều Tiên, chủ tịch Kim Jong-un có thể tới thăm Trung Quốc và Nga”, báo cáo tiết lộ.
Quốc gia này cũng được đồn đoán sẽ tìm cách nối lại các cuộc đàm phán 6 bên về phi hạt nhân hóa với các nước láng giềng, đồng thời tìm kiếm nhiều dự án hợp tác với Seoul nhằm hàn gắn quan hệ.
---------------------------------
Thêm một quan chức Trung Quốc dính vòng lao lý
Các công tố viên đã bắt đầu cuộc điều tra nhằm vào một cựu quan chức an ninh cấp cao nước này tại khu vực Tân Cương vì bị nghi lạm dụng quyền lực và tham nhũng, chính phủ Trung Quốc hôm nay cho biết.
Đối tượng bị điều tra là ông Li Yanming, cựu bí thư Đại học cảnh sát Tân Cương, và cũng là thành viên của Sở an an ninh công cộng khu vực cho tới khi đảng Cộng sản Trung Quốc mở cuộc điều tra hồi tháng 5.
Tòa án nhân dân tối cao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố được đăng tải trên trang web rằng ông Li đã bị đặt dưới “các biện pháp cưỡng bách”, thường có nghĩa là bị bắt, trong khi tòa án chuẩn bị vụ việc chống lại ông này.
Ông Li bị tình nghi lạm dụng chức quyền và nhận hối lộ, tòa án cho hay, nhưng không tiết lộ các thông tin chi tiết.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đẩy mạnh một chiến dịch sâu rộng nhằm vào nạn tham nhũng kể từ khi lên nắm quyền 2 năm trước. Ông Tập cảnh báo rằng nạn tham nhũng nghiêm trọng tới nỗi nó có thể ảnh hưởng tới sự lãnh đạo của đảng Cộng sản Trung Quốc.
Tân Cương, nơi có cộng đồng Hồi giáo thiểu số Duy Ngô Nhĩ, đã chứng kiến tình trạng bảo lực gia tăng trong những năm gần đây. Chính phủ cáo buộc các phần tử cực đoan Hồi giáo, vốn mong muốn một quốc gia độc lập có tên gọi Đông Turkestan, đứng sau tình trạng bạo lực.
Trong khi đó, các nhóm nhân quyền và những người sống lưu vong nói rằng chính sách nghiêm ngặt của Bắc Kinh, trong đó những hạn chế đối với tôn giáo và văn hóa của người Duy Ngô Nhĩ, đã góp phần khiến bất ổn gia tăng.
-----------------------------
Lũ lụt lớn ở miền nam Pháp
Tính đến ngày 1/12, hơn 3.500 người dân phải đi sơ tán, ít nhất 5 người thiệt mạng trong trận lũ lụt lớn nhất kể từ 15 năm qua tại miền nam nước Pháp. Khu vực tỉnh Pyrenees-Orientales nằm đúng ở tâm lũ và đã bị đặt vào mức báo động "đỏ" cao nhất về nguy cơ thời tiết.
Theo thông tin từ chính quyền tỉnh, thi thể người đàn ông 73 tuổi được tìm thấy ngày 30/11 là nạn nhân thứ 5 của thiên tai trong hai ngày cuối tuần qua, ngoài ra một bé gái 8 tuổi hiện vẫn đang mất tích. Các cơ quan chức năng đã phải tổ chức sơ tán hơn 3.500 người dân sinh sống trong vòng 200 mét bên bờ sông Agly, cũng như tại các khu vực gần bờ biển Địa Trung Hải.
Văn phòng Thủ tướng Pháp gọi đây là trận lụt "bất thường", song khẳng định tình hình đang được kiểm soát. Có mặt tại vùng lụt, Bộ trưởng Nội vụ Bernard Cazeneuve đánh giá cao những nỗ lực hết mình của hơn 450 nhân viên cứu hộ và tình nguyện viên, 70 quân nhân và 100 cảnh sát trong công tác di tản người dân.
Cho tới cuối ngày 30/11, mức nước có hạ, tuy nhiên các nhà khí tượng thủy văn dự báo trong những ngày tới, mực nước có thể tiếp tục dâng trở lại.
Trong năm nay, lũ lụt đã xảy ra nhiều lần ở miền nam nước Pháp, đặc biệt là vùng núi Pyrenee, tuy nhiên trận lụt ngày 30/11 được đánh giá là tương đương, thậm chí còn vượt trận lụt kỷ lục ở vùng này hồi năm 1999, khi 35 người đã thiệt mạng trong nước lũ.
-------------------------
Tổng hợp
1
2
3
4
5
