Khoảng 35% dân số thế giới (tương đương 2,5 tỉ người) không được sử dụng nhà vệ sinh, theo báo cáo của Liên Hiệp Quốc nhân ngày Toilet thế giới hôm 19-11.

Có 1 tỉ người thường xuyên đi vệ sinh ngoài trời, do đó dễ bị bệnh tiêu chảy. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, căn bệnh này cướp đi sinh mạng của khoảng 2.200 trẻ em mỗi ngày. Báo cáo cũng cho biết gần 2 tỉ người sử dụng nước bị nhiễm phân, dẫn đến nhiều rủi ro sức khỏe cho dù hàng tỉ USD đã được chi ra để cải thiện vệ sinh môi trường toàn cầu.

 

Ông Bruce Gordon thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo: “Nếu không cải thiện điều kiện vệ sinh thì tổn thất về kinh tế và sức khỏe con người ngày một tăng. Chúng ta cần nỗ lực giúp đỡ những người đang sống trong điều kiện vệ sinh kém và chưa tiếp cận được nước sạch. Đây là yếu tố tiên quyết để ngăn chặn sự bùng phát Ebola hoặc dịch tả”.

 

Mặc dù tiền đầu tư vào cải thiện nguồn cung cấp nước và điều kiện vệ sinh đang ở mức cao kỷ lục nhưng vẫn còn 1,8 tỉ người tiếp xúc với môi trường nước bị ô nhiễm. Theo Reuters, chỉ có 1/4 khoản tiền này được chi cho việc cải thiện điều kiện vệ sinh khiến nhiều khu vực nông thôn bị bỏ quên. Ngoài ra, người sáng lập Tổ chức Toilet thế giới, ông Jack Sim, chỉ ra yếu tố khác liên quan đến nhận thức và lối sống: Người dân tại một số nơi vẫn lựa chọn đi vệ sinh ngoài trời.

 

Ngày 19-11 được Liên Hiệp Quốc chính thức công nhận là ngày Toilet thế giới vào năm 2013. Bước đi này được kỳ vọng sẽ giúp thế giới nhớ đến tầm quan trọng của một hệ thống nhà vệ sinh tốt hơn cho tất cả mọi người chứ không phải là chuyện mua vui.

-------------------------

Số vụ tấn công khủng bố và số người chết vì các hoạt động này tăng mạnh trong năm qua, theo báo cáo Chỉ số Khủng bố Toàn cầu 2014 được công bố hôm qua.

 

Năm 2013 có gần 10.000 vụ tấn công khủng bố trên thế giới, tăng 44% so với năm trước đó. Trong khi đó, số người chết vì khủng bố là gần 18.000, tăng 61%. Theo báo cáo Chỉ số Khủng bố Toàn cầu 2014 của Viện Kinh tế học & Hòa bình (IEP - cơ quan nghiên cứu, tư vấn phi lợi nhuận toàn cầu), 4 tổ chức IS, al-Qaeda, Boko Haram và Taliban chịu trách nhiệm cho 66% số người chết vì khủng bố. “Không chỉ cường độ khủng bố gia tăng mà phạm vi hoạt động của khủng bố cũng gia tăng”, báo cáo nhận xét.

 

Chủ tịch IEP, ông Steve Killelea, nói rằng, số người chết vì khủng bố tăng mạnh chủ yếu là do nội chiến ở Syria (xảy ra từ năm 2011). Tình hình bất ổn ở Syria gia tăng, sau đó lan sang Iraq, ông Killelea nói. Báo cáo mới nhất của IEP điều tra các khuynh hướng khủng bố giai đoạn 2000-2013, lấy nguồn từ Cơ sở Dữ liệu Khủng bố Toàn cầu. Có tới 80% số người chết vì khủng bố năm 2013 đến từ 5 nước - Iraq, Afghanistan, Pakistan, Nigeria và Syria. Riêng Iraq có hơn 6.000 người chết. Năm nước tiếp theo có số người chết nhiều là Ấn Độ, Somalia, Philippines, Yemen và Thái Lan (mỗi nước chiếm 1-2,3% tổng số toàn cầu).

 

Dù chỉ chiếm 5% tổng số người chết vì khủng bố trên thế giới kể từ năm 2000, nhưng Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) hứng chịu một số vụ tấn công thuộc hàng đẫm máu nhất. Đó là vụ tấn công 11/9/2001 nhằm vào Mỹ, vụ đánh bom tàu hỏa Madrid (Tây Ban Nha) năm 2004, vụ đánh bom London (Anh) năm 2005 và vụ đánh bom, xả súng ở Na Uy năm 2012. Năm ngoái, Thổ Nhĩ Kỳ và Mexico có số người chết vì khủng bố cao nhất OECD - tương ứng là 57 và 40.

 

Báo cáo của IEP cho rằng, 3 nhân tố chính dẫn tới khủng bố là: Thù địch xã hội ở mức cao giữa các cộng đồng tôn giáo, thiểu số và ngôn ngữ; sự xuất hiện của bạo lực được nhà nước ủng hộ, như hành quyết không cần xét xử và lạm dụng nhân quyền và bạo lực nói chung ở mức cao, ví dụ thương vong từ xung đột có tổ chức...

-------------------------

Ngày 19/11, một chiếc xe bus chở học sinh mẫu giáo đâm vào xe tải ở miền đông Trung Quốc khiến 11 trẻ nhỏ thiệt mạng, nữ tài xế cũng tử vong tại chỗ.

 

Theo Tân Hoa Xã, vụ tai nạn xảy ra khoảng 8 giờ sáng ngày 19/11 (giờ địa phương) khi chiếc xe bus chở 14 trẻ của một trường mẫu giáo đâm vào xe tải ở thị trấn Bồng Lai, tỉnh Sơn Đông, miền đông Trung Quốc.

 

Ngoài 11 trẻ thiệt mạng còn có ba trẻ khác bị thương nặng. Nữ tài xế xe bus cũng tử vong tại chỗ. 

 

Cảnh sát tỉnh Sơn Đông cho biết, chiếc xe đã chở quá tải khi tai nạn xảy ra. Nó được thiết kế để chở tối đa 8 người, nhưng đã chở tới 14 người.

 

Một loạt các vụ tai nạn xe bus chở học sinh, phần lớn xảy ra ở các khu vực nông thôn, đã gây nên sự phẫn nộ của người dân về việc đảm bảo an toàn cho các em nhỏ, đặc biệt là ở một đất nước mà nhiều cặp vợ chồng chỉ được phép sinh một con.

 

Tháng 7-2014, 11 người, trong đó có 8 trẻ mẫu giáo đã thiệt mạng khi một chiếc xe bus lao xuống một hồ nước ở thành phố Trường Sa thuộc tỉnh Hồ Nam. Hồi tháng 4, 8 trẻ khác thiệt mạng trong một vụ tai nạn xe bus ở Hà Nam.

 

Năm 2011, 20 học sinh tiểu học thiệt mạng và 42 học sinh khác bị thương nặng khi một chiếc xe bus nhỏ chở các em đâm vào một chiếc xe tải chở than ở Tây Bắc Trung Quốc.

-------------------------

Nga đã triển khai máy bay chiến đấu gần biên giới Ukraine, cách Luhansk 50 km, trong khi nhiều đoàn xe tăng Nga với hơn 100 chiếc đã vượt qua các trạm kiểm soát Izvarino và Novoazovsk ở Đông Ukraine trong 3 ngày qua.

 

Ngoài ra, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ukraine, ông Evgeniy Perebiynis, khẳng định quân đội Nga đã cùng với lực lượng ly khai ở Đông Ukraine hình thành các mũi tấn công và tập kết xe tăng cũng như nhân lực ở các hướng Donetsk, Debaltsevo và Luhansk.

 

Về phần mình, đại diện thường trực Nga ở Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) Andrei Kelin cho biết quân đội Ukraine đang kéo về Donbass hàng chục đơn vị vũ khí hạng nặng, trong đó có đại pháo và xe tăng.

 

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Stepan Poltorak tuyên bố các lực lượng an ninh Ukraine đang thực hiện việc chuyển quân trong khu vực tiến hành chiến dịch đặc biệt ở Donbass. Ông này nhấn mạnh: “Nhiệm vụ rõ ràng của quân đội lúc này là chuẩn bị chiến đấu”.

 

Theo AP, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 19-11 cho rằng việc Kiev quyết định không cấp ngân sách cho các khu vực do lực lượng ly khai kiểm soát ở miền Đông Ukraine có thể là điềm báo về một cuộc tấn công quân sự ác liệt.

 

Hồi đầu tháng này, giới chức Ukraine tuyên bố sẽ phong tỏa 2,6 tỉ USD trong khoản hỗ trợ của nhà nước cho các khu vực hiện nằm trong tay phe ly khai, đe dọa tình hình kinh tế tồi tệ ở Đông Ukraine.

 

Cùng ngày, Thủ tướng Ukraine Arseny Yatseniuk đã loại trừ khả năng đàm phán trực tiếp giữa chính quyền Kiev và quân ly khai. Phát biểu tại một cuộc họp chính phủ, ông Yatseniuk nói: "Chúng ta sẽ không tổ chức đàm phán trực tiếp với những kẻ khủng bố".

 

Ông cũng kêu gọi Moscow tuân thủ kế hoạch hòa bình được nhất trí tại thủ đô Minsk của Belarus hồi tháng 9 vừa qua và ngừng "chơi những trò chơi" nhằm tạo ra quy chế pháp lý cho quân ly khai

 

Trong khi đó, các thượng nghị sĩ Mỹ John McCain và Lyndsey Graham kêu gọi chính quyền Tổng thống Barack Obama cung cấp cho Ukraine vũ khí sát thương để đối phó với lực lượng ly khai được Nga hỗ trợ.

 

Hai vị này đoan chắc rằng nếu Mỹ và liên minh châu Âu không nhận thức được tính chất nghiêm trọng của tình hình, Nga sẽ bành trướng sang Moldova và các quốc gia Baltic.

 

Trong một diễn biến khác, trả lời phỏng vấn đài BBC, người phát ngôn của Tổng thống Vladimir Putin, ông Dmitry Peskov, tuyên bố Nga cần phải bảo đảm 100% rằng không một quốc gia nào nghĩ đến chuyện Ukraine gia nhập NATO.

 

Đồng thời, ông này nhấn mạnh việc triển khai lực lượng NATO gần biên giới với Nga đã làm cho Moscow lo lắng.

-------------------------