Các chuyên gia cho rằng, chẳng có lý do gì để tiếp tục các lệnh trừng phạt Nga liên quan đến tình hình Ukraine nếu thỏa thuận Minsk được tôn trọng.
Theo Sputnik News, ngày 11/2, Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Francois Hollande đã gặp nhau tại thủ đô Minsk của Belarus trong vòng gần 15 giờ và đã nhất trí về một loạt các biện pháp nhằm chấm dứt cuộc xung đột tại miền Đông Ukraine, bao gồm việc các bên ngừng bắn vô điều kiện, chính quyền Kiev phải cải cách Hiến pháp để trao quyền nhiều hơn cho các địa phương và việc rút binh sĩ cũng như các trang thiết bị quân sự khỏi miền Đông Ukraine.
Trong trường hợp các biện pháp này được thực thi đầy đủ, thì các lệnh trừng phạt hiện nay của EU nhằm vào Nga phải được chấm dứt ngay lập tức.
Không có lý do gì để tiếp tục các lệnh trừng phạt
Ông Arkady Moshes thuộc Viện Các vấn đề Quốc tế tại Phần Lan cho rằng: “Dần dần, EU sẽ phải dỡ bỏ mọi lệnh cấm vận. Các lệnh trừng phạt này được họ đưa ra để buộc các bên phải tuân thủ thỏa thuận Minsk. Vì vậy, nếu mọi điều kiện của thỏa thuận Minsk đều được đáp ứng thì EU không có lý do gì để duy trì các lệnh trừng phạt này”.
“Nếu EU không dỡ bỏ các lệnh cấm vận thì Nga sẽ chẳng còn động lực gì để tham gia vào tiến trình hòa bình tại miền Đông Ukraine. EU sẽ cho thấy họ đang thể hiện một bộ mặt rất tồi tệ nếu như họ không làm như vậy”, ông Richard Sakwa làm việc cho chương trình Nga và Á-Âu tại Chatham House chia sẻ.
EU hiện đang chịu áp lực phải làm rõ quan điểm của mình về việc dỡ bỏ các lệnh cấm vận đối với Nga, đặc biệt là sau khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ngày 12/2 khẳng định, Mỹ “đã cân nhắc việc dỡ bỏ các lệnh cấm vận đối với Nga từ thỏa thuận Minsk vào tháng 9/2014 và giờ thỏa thuận này đã được thực thi”.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, việc thực thi đầy đủ tất cả các biện pháp được nêu ra trong thỏa thuận Minsk sẽ khó có thể đạt được một sớm một chiều.
Thỏa thuận Minsk-2 mới chỉ là bước khởi đầu?
Dù đã đạt được những kết quả khả quan trong cuộc đàm phán tại Minsk vào tháng 2 vừa qua (còn gọi là Minsk-2 để phân biệt với cuộc đàm phán Minsk-1 diễn ra vào tháng 9/2014), các bên vẫn chưa thể đạt được một giải pháp cuối cùng cho cuộc khủng hoảng Ukraine.
“Minsk-2 không mở ra một triển vọng về một nền hòa bình tức thì mà là một tiến trình hòa bình cho miền Đông Ukraine”, ông Sakwa nhận định.
Trong khi đó, ông Arkady Moshes lại cho rằng: “Thỏa thuận Minsk-2 thể hiện sự thống nhất của các bên nhằm chấm dứt tình trạng thù địch vô nghĩa tại miền Đông Ukraine”. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc các bên sẽ thực thi ngay mọi điều khoản của thỏa thuận Minsk-2.
“Việc thực thi thỏa thuận này không phải là sự đảm bảo cho bất kỳ điều gì”, ông Moshes nhận định và cảnh báo, việc lệnh ngừng bắn chỉ được thực thi vào ngày 15/2 đồng nghĩa với việc các bên có thêm hai ngày để tiếp tục giao chiến với nhau.
Ông Moshes cũng cho rằng, những rào cản trong việc thực thi thỏa thuận Minsk-2 hầu hết đều là do tác động của “những mưu đồ chính trị”. Ông khẳng định, không có gì bảo đảm rằng phe đối lập có thể đồng thuận với chính quyền Kiev về việc thay đổi Hiến pháp của Ukraine.
Ngoài ra, ông Sakwa cho rằng, một rào cản nữa trong việc thực thi thỏa thuận này là việc “vẫn còn có những đảng phái ưa chuộng chiến tranh và có tiếng nói quyết định tại Kiev”.
Bất chấp những rào cả nói trên, các chuyên gia đều bày tỏ hy vọng rằng sớm hay muộn thì các giải pháp được nêu ra trong thỏa thuận Minsk-2 sẽ được thực thi. Nếu điều này xảy ra, Nga sẽ chờ mong một phản ứng tức thì từ phía EU trong việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga./.
---------------------
Tổng thống Nam Phi bị cáo buộc tham nhũng 23 triệu USD
Buổi lễ trình bày Thông điệp Quốc gia 2015 của Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma tại quốc hội nước này vào đêm 12/2 đã nhanh chóng rơi vào tình trạng hỗn loạn sau khi một số nghị sỹ đối lập lên tiếng cáo buộc ông tham nhũng.
Bài phát biểu của ông Zuma đã bị gián đoạn ngay từ đầu, khi các nghị sỹ của đảng Các chiến sỹ đấu tranh cho tự do kinh tế (EFF) cáo buộc ông Zuma sử dụng 23 triệu USD lấy từ công quỹ để nâng cấp căn nhà riêng của mình tại làng Nkandla quê hương ông.
Nghị trường sau đó đã rơi vào tình trạng hỗn loạn khi các nhân viên an ninh mặc đồ dân sự ập vào xô đẩy các nghị sỹ áo đỏ ra khỏi Tòa nhà Quốc hội ở thủ đô lập pháp Cape Town. Đây là lần thứ hai các nghị sỹ của EFF bị đẩy ra khỏi Quốc hội Nam Phi.
Theo Chủ tịch EFF Julius Malema, có tới bảy trong số 23 nghị sỹ của đảng này đã bị thương trong khi xô xát với cảnh sát.
Tiếp theo sự kiện này, các nghị sỹ của đảng Liên minh Dân chủ (DA) cũng rời bỏ nghị trường để phản đối việc cảnh sát xông vào trụ sở quốc hội./.
--------------------
Nga - Phương Tây đối đầu, Trung Quốc thu lợi lớn nhất
Chia rẽ giữa Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cho thấy việc tìm được cách tiếp cận đối với khủng hoảng Ukraine là rất rất gian nan.
Đầu tuần qua, Tổng thống Mỹ Barack Obam và Thủ tướng Đức Angela Merkel đã cuộc gặp quan trọng, với khủng hoảng Ukraine là chủ đề thảo luận chính yếu nhất. Phát biểu tại cuộc họp báo chung tại Nhà Trắng, hai nhà lãnh đạo đã phát đi tuyên bố cho thấy sự thống nhất cao về mặt quan điểm đối với xung động ở Ukraine. “Can dự của Nga ở Ukraine chỉ làm tăng thêm sự đoàn kết giữa Mỹ, Đức với các đồng mình châu Âu”, ông Obama nói.
Sự thực có thể không phải như vậy. Bất đồng trong đối sách với Ukraine cùng với những tranh cãi về giải pháp nào để “kiềm chế” Nga đã tạo ra những căng thẳng trầm trọng trong liên minh xuyên Đại Tây Dương - một thực tế rất khó chối bỏ.
Trước đó, tại Hội nghị An ninh Munich, Mỹ và châu Âu cũng đã cố tìm cách xóa mờ bất đồng giữa hai bên. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry bình luận, sự khác biệt Mỹ và EU có chỉ là những “vấn đề chiến thuật”, chứ không phải là chiến lược. Hai bên đồng thuận Nga phải thoái lui can dự ở Ukraine, trao trả Crimea và chấm dứt trợ giúp vũ khí đối với lực lượng đòi độc lập ở miền Đông - Nam; tôn trọng chủ quyền Ukraine và quyền của Kiev gia nhập các tổ chức ở châu Âu. Thế nhưng, không cho thấy tín hiệu nào Nga sẽ lùi bước và các “vấn đề chiến thuật” kia đã lại trở thành cả một trận chiến lớn. Làm sao tác động để Moskva thay đổi quan điểm - đó là điểm tồn tại mấu chốt giữa Mỹ và châu Âu.
Câu hỏi đặt ra hiện nay là: có nên cung cấp vũ khí cho Ukraine? Chính quyền Obama và các đồng minh như Anh, Canada đang xem xét vấn đề này. Quốc hội Mỹ đang xem xét thông qua dự luật viện trợ vũ khí sát thương trị giá 1 tỉ USD cho Kiev. Trong khi đó, Đức - nước đầu tàu trong EU, lại là nước phản đối mạnh nhất ý tưởng trên. Ngoại trưởng Đức Frank Walter Steinmeier bình luận, vũ trang cho Ukraine là quyết định “nguy hiểm, phản tác dụng’.
Sự đối lập này làm phát lộ mâu thuẫn ở tầng nấc sâu hơn, đó là lợi ích của các bên. Điểm mấu chốt nhất trong cách tiếp cận của Mỹ là họ hành động không phải để bảo vệ Ukraine, mà là nhằm trừng phạt Nga. Washington có thể dễ dàng bỏ qua những tác động kinh tế tiêu cực trong trường hợp đóng băng quan hệ với Moskva. Đơn giản là bởi, Nga chỉ là đối tác thương mại hàng thứ 23 của Mỹ, chiếm chưa đầy 1% tổng kim ngạch ngoại thương của Mỹ. Thế nhưng, Nga lại là thị trường chiếm đến 10% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của EU. Khi mà còn nhiều nước châu Âu phụ thuộc vào năng lượng của Nga, cùng với sợi dây liên kết chặt chẽ về thương mại, đầu tư, thì trừng phạt Nga cũng là cách mà EU tự trừng phạt mình. Vì vậy mà Washington và Brussels dường như đang theo đuổi những kế hoạch riêng biệt và đó là tin xấu với cả hai.
Khi Mỹ và châu Âu gia tăng khác biệt thì ai sẽ là người hưởng lợi. Đó không phải là Nga. “Một Ukraine tan vỡ” cũng đồng nghĩa với sự đổ vỡ trong quan hệ giữa Moskva với phương Tây mà hệ quả song hành là mối nguy về sự sụp đổ kinh tế Nga. Trung Quốc chắc chắn sẽ là người thu lợi. Bắc Kinh luôn kiên định phản đối quan điểm bao quát nhất của phương Tây: Kêu gọi cộng đồng quốc tế đưa ra những phản ứng mạnh mẽ nhằm vào Moskva. Khi Nga hướng Đông, Trung Quốc sẽ có điều kiện để mặc cả trong các quan hệ thương mại song phương; đồng thời tìm cách để các quan hệ với Mỹ và châu Âu sẽ tiếp tục được mở rộng. Chiến thuật “hàng hai” sẽ được Bắc Kinh thực hiện hiệu quả.
Và nếu quan hệ xuyên Đại Tây Dương tiếp tục bị chia cắt, đương nhiên các quan hệ với Trung Quốc sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
-------------------------