“Không tuyển công nhân người Cà Mau” - đó là chỉ thị từ lãnh đạo đến các nhân viên, khi tuyển dụng công nhân vào làm việc tại Cty TNHH kỹ nghệ gỗ Hoa Nét (Wanek, 100% vốn Hoa Kỳ, trụ sở tại KCN VN - Singapore 2, Bình Dương (BD)). Cty này đã kỷ luật một nhân viên vì một phần lý do tuyển người Cà Mau.
Không tuyển người Cà Mau
Vụ việc được phát giác từ một thư điện tử của bà Nguyễn Thị Sơn Bình (Nguyen, Sofa) - GĐ nhân sự Cty Hoa Nét - chỉ đạo cho các nhân viên cấp dưới vào ngày 27.7.2013. Bà Bình chỉ đạo: “Vấn đề sàng lọc khi tuyển dụng và lưu ý không tuyển người Cà Mau đã đề cập cụ thể, trực tiếp với các bạn từ đầu năm. Tuy nhiên, tình trạng thiếu sàng lọc, sàng lọc không kỹ vẫn xảy ra, các bạn vẫn tuyển nhiều thành phần mới nhìn hình thức bên ngoài đã thấy không chấp nhận được. Danh sách đính kèm là các bạn từ Cà Mau, thể hiện rõ ràng là các bạn vẫn liên tục tuyển dụng, phớt lờ chỉ thị đặt ra…”.
Kế đó bà Bình răn đe: “Các trường hợp tiếp tục vi phạm, thiếu tinh thần trách nhiệm sẽ bị xử lý nghiêm”, “không chấp nhận ngoại lệ”… Bà Bình còn gửi kèm thư điện tử danh sách 139 công nhân có nguồn gốc quê từ Cà Mau, xem như bằng chứng quy kết các nhân viên của mình đã “vi phạm” chỉ thị của Cty.
Chưa hết, thừa lệnh bà Bình, trong ngày 27.7.2013, bà Trần Thị Thanh Lan (Tran, Susan) - Trưởng phòng nhân sự - gửi tiếp thư điện tử cho hàng loạt cán bộ khác, truyền đạt nội dung: “không tuyển các công nhân: tóc dài, đầu trọc, xăm mình, tóc nhuộm lòe loẹt, tay chân có nhiều sẹo nghi ngờ dùng chất kích thích. Không tuyển công nhân người Cà Mau. Không tuyển công nhân không làm được ca đêm”.
Tuyển dụng người Cà Mau, bị kỷ luật?
Anh Nguyễn Đức Dũng (SN 1983, quê ở Bình Phước) - nhân viên tuyển dụng nhân sự và công tác tại Cty Hoa Nét đã 3 năm. Nhưng mới đây, anh Dũng đã bị Cty Hoa Nét kỷ luật “khiển trách bằng văn bản”, một phần lý do bị kỷ luật là do làm trái chỉ thị tuyển dụng của cấp trên. Anh Dũng nói: “Họ họp kỷ luật tôi và cho rằng “chỉ thị của cấp trên không được tuyển dụng những đối tượng ở những khu vực nhạy cảm (Cà Mau)”.
Họ đưa ra bản danh sách công nhân người Cà Mau do tôi tuyển dụng để kết luận rằng việc làm đó dẫn đến hậu quả: Trộm cắp tài sản Cty, mua bán/sử dụng chất gây nghiện… Vẫn biết rằng, có những người có hành vi xấu, nhưng Cty lấy những điều xấu xa đó chụp mũ cho tất cả người Cà Mau, rồi từ đó ra lệnh không tuyển dụng công nhân Cà Mau, là không thể chấp nhận”.
Sau đó, Cty Hoa Nét còn điều chuyển công tác anh Dũng ra khỏi vị trí làm việc lâu nay, sang một vị trí mới để “ngồi chơi, xơi nước” để anh Dũng chán nản tự nguyện bỏ việc…
Quá bức xúc, anh Dũng đã khởi kiện Cty Hoa Nét ra Tòa án nhân dân (TAND) TP.Thủ Dầu Một, tỉnh BD. Quá trình cung cấp hồ sơ cho tòa, Cty Hoa Nét đã “hồn nhiên” cung cấp toàn bộ các thư điện tử “không tuyển dụng người Cà Mau”, như một bằng chứng thể hiện ông Dũng đã làm trái chỉ thị của lãnh đạo Cty, nên Cty kỷ luật ông Dũng là đúng luật.
Lẽ ra, TAND TP.Thủ Dầu Một phải thấy việc Cty Hoa Nét kỳ thị, không tuyển dụng người Cà Mau là phản cảm, không đúng quy định luật pháp; nhưng, TAND TP.Thủ Dầu Một lại “quá nhiệt tình” ủng hộ Cty Hoa Nét, cho rằng Cty Hoa Nét đã “thực hiện đúng quy định tại điều 123 của Bộ luật Lao động”, ông Dũng “có vi phạm, không chấp hành chỉ thị cấp trên về việc tuyển dụng” công nhân người Cà Mau. Từ đó, TAND TP.Thủ Dầu Một xử anh Dũng thua kiện trong vụ án sơ thẩm diễn ra trong hai ngày 26 và 29.8.2014.
Bà Nguyễn Thị Thanh Thảo (Jane) - quản lý nhân sự, lãnh đạo trực tiếp của anh Nguyễn Đức Dũng - cho biết: “Việc Cty Hoa Nét chỉ thị không tuyển dụng CN người Cà Mau diễn ra đầu năm 2013. Sau đó, Cty đã bãi bỏ chỉ thị này. Hiện trong Cty Hoa Nét (sản xuất gỗ) với hơn 6.000 công nhân, vẫn có rất nhiều người Cà Mau”.
Theo bà Thảo, sở dĩ lúc đó Cty Hoa Nét không tuyển người Cà Mau vì tình hình công nhân thời điểm đó “rất phức tạp”; công an đã theo dõi nhiều thành phần công nhân có các hành vi phạm pháp, gây rối…; nhằm bảo đảm an toàn cho Cty, không để công nhân kết bè phái quậy phá, nên Cty Hoa Nét ra chỉ thị này… Tuy nhiên, bà Thảo cho rằng, anh Dũng đã lợi dụng “sơ hở” trên của Cty để làm xấu hình ảnh Hoa Nét…
Tại điểm a, mục 1, điều 5 - Bộ luật Lao động cho phép người lao động “làm việc, tự do lựa chọn việc làm… và không bị phân biệt đối xử”. Việc Cty Hoa Nét không tuyển dụng người Cà Mau, không chỉ vi phạm luật pháp, mà còn vi phạm đạo đức, gây tổn thương cho con người và vùng đất Cà Mau.
Cách đây không lâu, tại Bình Dương từng xảy ra hiện tượng doanh nghiệp cấm tuyển dụng người Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh…