Gần đây, một số tỉnh ở phía Nam lại xuất hiện tình trạng thương lái Trung Quốc thu mua ồ ạt các mặt hàng phụ phẩm nông nghiệp được xem là “dị biệt” như: lá, rễ cây ...
Thuốc lá lậu: ngân sách thất thu, độc hại dân gánh
- Cập nhật : 25/03/2015
Kết quả phân tích mới đây của Viện Kinh tế Kỹ thuật thuốc lá cho thấy hàm lượng độc tố trong hai loại thuốc lá nhập lậu là JET và HERO cao bất thường, và đặc biệt là có chứa loại chất cấm dùng trong thực phẩm của Bộ Y tế Việt Nam.
Ban chỉ đạo 389 tiêu hủy thuốc lá lậu Jet và Hero tại Đồng Tháp ngày 16/3/2015
Vô tư dùng chất cấm
Cụ thể, Kết quả phân tích bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ (GC-MS) tại Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an cho thấy trong sợi và khói thuốc HERO và JET nhập lậu đều xuất hiện cấu trúc phân tử các chất độc hại ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt là trong sợi có chất 7-Hydroxy-6-methoxy-2H-1-benzopyran-2-one thuộc nhóm Coumarin.
Coumarin là nhóm chất nguy hiểm với sức khỏe người tiêu dùng và không có trong danh mục được phép sử dụng trong thực phẩm của Bộ Y tế.Cơ quanThực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ FDA cũng cấm sử dụng coumarin trong thực phẩm.
Đã có các nghiên cứu về tác hại của coumarin làm phụ gia trong thực phẩm (tác dụng độc hại trên hệ thần kinh, tim, mạch máu, và gan động vật, cũng như gây khối u ung thư và điều kiện độc hại trong cơ thể người).
TS Phan Thế Đồng, nguyên Trưởng khoa Công nghệ thực phẩm Trường ĐH Nông lâm TP.HCM, cho biết Coumarin là hương liệu tổng hợp được sản xuất thông qua các phản ứng hóa học.Coumarin được sử dụng nhiều trong sản xuất thuốc lá, chủ yếu là “tẩm” sợi thuốc. “Nghiên cứu trên chuột cho thấy Coumarin gây ngộ độc gan, phổi, hình thành những khối u. Các nước như Đức, Mỹ… cũng cấm dùng Coumarin trong công nghệ sản xuất thuốc lá vì có nhiều khả năng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người sử dụng” – TS Đồng nói.
FDA (Hoa Kỳ) cấm sử dụng Coumarin trong thực phẩm
Chất cấm Coumarin đã được sử dụng trong sợi thuốc lá lậu Jet và Hero làm tăng độ đậm và tạo hương vị đậm đà hơn cho điếu thuốc. Điều này góp phần lý giải vì sao một số người ưa chuộng hút thuốc lá Jet và Hero hơn thuốc lá sản xuất trong nước.Những người này đang chủ động đưa chất độc vào người mà không ý thức được mức đô nguy hiểm từ chất cấm sử dụng trong thuốc lá lậu.
Ngoài ra, trong khói 2 mẫu JET và HERO đều có chứa các chất độc hại gây ung thư phổi, thực quản, tụy, miệng, bàng quang,… trong đó: Mẫu JET, tìm thấy các thành phần Acetamide, N-(2-acetyl-3-oxo-4-isoxazolidinyl); p-Toluidine, N-methyl-N-nitroso; Mẫu HERO tìm thấy các thành phần 1,2-Diaminonaphtalene; p-Toluidine, N-methyl-N-nitroso-; Acetamide,N-(2-acetyl-3-oxo-4-isoxazolidinyl).
Kết quả phân tích cũng cho thấy các thành phần độc hại như cadimi, CO của hai mẫu thuốc lá lậu này đều vượt quá ngưỡng cho phép. Đặc biệt, kết quả phân tích thành phần nicotin trong sợi các mẫu JET, HERO cho thấy: hàm lượng nicotin trong sợi của 2 sản phẩm này quá cao (mẫu JET hàm lượng nicotin là 2,61%, HERO hàm lượng nicotin là 2,48%), vượt xa ngưỡng cho phép.Ngoài các độc hại như đã biết, lượng nicotin cao bất thường còn có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh lý của đàn ông.
Thuốc lá lậu: thiệt hại kinh tế, nguy hại sức khỏe
Theo số liệu khảo sát của AC NIELSEN được Viện Kinh tế Kỹ thuật thuốc lá trích dẫn, 6 tháng đầu năm 2014, thị phần thuốc lá lậu đã tăng lên 30 - 40% so với năm trước, khiến thuốc lá lậu đã chiếm tới 25,3% thị phần thuốc lá tại VN. Nếu như trước đây thuốc lá lậu xuất hiện chủ yếu ở các tỉnh miền Tây, hiện nay đã xuất hiện thêm và lan tràn ở nhiều tỉnh miền Trung, miền Bắc, và trên phạm vi toàn quốc.
Còn theo số liệu từng được Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam (VTA) công bố, với tổng cộng khoảng 850 triệu bao thuốc/năm, 2 nhãn hiệu thuốc lá JET và HERO hiện chiếm hơn 90% thị phần thuốc lá lậu tại Việt Nam.
Theo Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Đồng Tháp: thực chất, Jet và Hero được sản xuất tại một công ty của Indonesia, được nhập lậu vào Việt Nam qua đường biên giới và không phải là một thương hiệu từ “phương Tây” như mọi người vẫn lầm tưởng.
Ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam đánh giá: Hiện nay, buôn lậu thuốc lá đang thu siêu lợi nhuận. Môi trường pháp lý nghiêm ngặt đối với ngành thuốc lá trong nước đang vô tình gián tiếp tạo điều kiện cho thuốc lá nhập lậu phát triển nhanh chóng. Thuốc lá lậu do trốn thuế (thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt 65%, VAT 10%,…) nên có thể bán rẻ hơn thuốc lá hợp pháp sản xuất trong nước nhiều lần, người tiêu dùng Việt Nam do thu nhập thấp sẽ quay sang hút thuốc lá lậu mà không biết đến các nguy cơ do hàm lượng cao của các độc tố gây ra.
Theo Báo cáo của Oxford Economics 2014, chống buôn lậu thuốc lá ở Việt Nam vẫn luôn là một cuộc chiến dai dẳng và gian nan, không ngừng nghỉ của các lực lượng quản lý bao gồm Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ, các đơn vịcông an tại các địa phương… Diễn biến của thuốc lá nhập lậu ngày càng phức tạp, tăng cả về số lượng, chủng loại và địa bàn, đưa Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ thuốc lá lậu hàng đầu trong 14 quốc gia châu Á được khảo sát.
Theo báo cáo của Cục Quản lý thị trường (QLTT), năm 2014, lực lượng QLTT cả nước đã kiểm tra, xử lý 8.905 vụ buôn lậu, tịch thu khoảng 2 triệu bao thuốc lá... Lượng thuốc lá nhập lậu tăng mạnh về số lượng, chủng loại. Năm 2014, thuốc lá lậu đã tăng lên 30-40% so với 2013, chiếm trên 27% thị phần với hơn 1 tỷ bao. Năm 2013, thuốc lá nhập lậu gây thất thu ngân sách Nhà nước 6.500 tỷ đồng, năm 2014 lên đến hơn 8.000 tỷ đồng.
Hiện nay, theo Nghị định 43/2009/NĐ-CP và Thông tư liên tịch số 36/2012/TTLT-BCT-BCA-BYT-TANDCT-VKSNDTC thuốc lá nhập lậu trong đó các nhãn hiệu Jet, Hero… được coi là hàng cấm. Việc buôn bán, vận chuyển, tàng trữ từ 1.500 gói đến dưới 4.500 gói thuốc lá nhập lậu sẽ bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm; từ 4.500 gói đến dưới 13.500 gói bị truy cứu trách nhiệm hình sự, phạt tù3-7 năm; từ 13.500 gói trở lên bị phạt tù 7-15 năm.Nhiều ý kiến cho rằng, khung hình phạt đối với buôn lậu thuốc lá cần được tăng lên hơn nữa. Cụ thể như, những đối tượng buôn bán vận chuyển chỉ từ 500 gói thuốc lá lậu có thể bị xử lý hình sự và hình phạt lên tới 15 năm tù giam, đây sẽ là biện pháp cảnh tỉnh mạnh mẽ và trừng phạt nghiêm khắc đối với nạn buôn lậu thuố
Theo: Dân trí
