Căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ và Venezuela đang có nhiều dấu hiệu leo thang nhanh chóng khi ngày 28-2, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tuyên bố áp đặt một loạt các biện pháp trừng phạt ngoại giao mới, đồng thời thông báo bắt giữ một số công dân Mỹ với cáo buộc hoạt động gián điệp.

 

Phát biểu trong cuộc mít tinh phản đối Mỹ ngày 28-2 bên ngoài Dinh Tổng thống, ông Maduro khẳng định, những biện pháp trừng phạt trên là nhằm vào "cuộc xâm lược" do Wasington phát động đã trở nên căng thẳng trong những tuần vừa qua. Theo đó, Tổng thống Maduro chỉ thị xem xét lại và giảm số lượng nhân viên ngoại giao Mỹ ở thủ đô Caracas. “Tôi đã yêu cầu Bộ Ngoại giao ngay lập tức thực hiện quá trình đánh giá, giảm bớt và điều chỉnh số lượng nhân viên ngoại giao tại Đại sứ quán Mỹ ở Venezuela theo các điều khoản của Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao”, Tổng thống Maduro tuyên bố.

 

Không chỉ giảm bớt số lượng nhân viên ngoại giao, Venezuela còn đưa ra danh sách công dân Mỹ bị cấm nhập cảnh vào nước này, trong đó có nhiều chính khách Mỹ liên quan đến các quyết định ném bom nhằm vào Syria, Iraq hay Afghanistan. Trong danh sách trừng phạt có cựu Tổng thống Mỹ George W.Bush và các Thượng nghị sĩ Marco Rubio, Bob Menendez. Venezuela cũng cảnh báo phái bộ ngoại giao Mỹ cần thông báo trước và nhận được sự cho phép của chính quyền địa phương đối với bất cứ cuộc họp nào do các nhân viên ngoại giao Mỹ tiến hành ở nước này.

 

Biện pháp này được xem là đòn trả đũa của Caracas khi trước đó Mỹ cũng vừa tuyên bố lệnh cấm nhập cảnh đối với một số quan chức Venezuela. Thậm chí, đối với khách du lịch Mỹ, Venezuela sẽ áp đặt hệ thống thị thực bắt buộc và yêu cầu phải trả phí thị thực tương tự như những thủ tục mà Mỹ đang áp dụng.

 

Quan hệ giữa Caracas và Wasington dù có nhiều bất đồng từ trong lịch sử nhưng cũng không thường bị đẩy tới mức quá căng thẳng bởi những liên quan về mặt địa kinh tế giữa hai bên. Mỹ là nước nhập khẩu dầu mỏ chủ chốt của Venezuela. Vì thế, không phải ngẫu nhiên mà Venezuela đột nhiên “chơi rắn” với Mỹ như vậy.

 

Tổng thống Maduro cho biết, việc áp đặt hệ thống thị thực bắt buộc đối với công dân Mỹ là vì các lý do an ninh quốc gia. Trong khi đó, giới phân tích cho rằng, căng thẳng ngoại giao lần này diễn ra sau khi các cơ quan điều tra của Venezuela nói rằng có những bằng chứng về việc Mỹ dành các khoản tài chính để hỗ trợ cho nhiều hoạt động biểu tình.

 

Thời gian gần đây, Venezuela đang đối mặt với tình trạng bất ổn xã hội leo thang nguy hiểm. Mới đây nhất, giữa tuần trước đã có 4 người bị thương trong cuộc biểu tình, bạo động của một nhóm thanh niên tại thành phố Merida, phía tây nam Venezuela. Các cuộc biểu tình trong những tuần cuối tháng 2 tại Venezuela đã khiến 9 người thiệt mạng và 140 người bị thương.

 

Kể từ khi đắc cử tổng thống hồi tháng 4 năm ngoái, đây là lần đầu tiên ông N.Maduro phải đối mặt với làn sóng chống đối. Làn sóng này ban đầu vốn chỉ là cuộc đấu tranh của sinh viên các tỉnh với sự hỗ trợ của phe đối lập, nhằm phản đối tình trạng mất an ninh và giá cả sinh hoạt đắt đỏ. Những người biểu tình đã yêu cầu Tổng thống từ chức, cáo buộc ông không bảo đảm an sinh xã hội - không cung cấp đủ các mặt hàng thiết yếu, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao và lạm phát vượt quá 56%. Đây là lý do khiến Tổng thống Maduro cảm thấy bất an và là cơ sở để cộng đồng quốc tế lo ngại về "nhà nước Ucraina hỗn loạn thứ hai" có thể xuất hiện trên bản đồ khu vực Mỹ Latinh.

 

Venezuela  đã liên tục tố cáo âm mưu của  lực lượng đối lập tại quốc gia Nam Mỹ này với sự ủng hộ của Mỹ, cũng như của các nhóm bán quân sự Colombia nhằm chống phá chính quyền và sự ổn định của Venezuela.

 

Đầu tuần trước, ông Maduro thẳng thừng tuyên bố, chính phủ nước này vẫn đang chiến đấu với một cuộc đảo chính. Theo đó, phe đối lập với sự hỗ trợ của chính quyền Mỹ đã âm mưu đánh bom các văn phòng chính quyền trên khắp thủ đô Caracas. Truyền thông Venezuela cho biết, trong số các mục tiêu tấn công trong kế hoạch của phe đối lập có Dinh Tổng thống, trụ sở Bộ Quốc phòng và hãng truyền hình quốc gia.

 

Những nghi ngờ của Caracas đang có căn cứ khi Tổng thống Maduro hôm 28-2 thông báo, giới chức nước này đã bắt giữ nhiều công dân Mỹ với cáo buộc hoạt động gián điệp chống lại chính phủ Venezuela.

 

“Chúng tôi đã phát hiện các hoạt động gián điệp. Chúng tôi cũng đã bắt giữ một số công dân Mỹ đang hoạt động gián điệp nhằm lôi kéo người dân ở một số thành phố dọc bờ biển Venezuela và các vùng lân cận. Tại Tachira, chúng tôi đã bắt giữ một phi công Mỹ gốc Latinh cùng với toàn bộ chứng cứ kèm theo”, Tổng thống Maduro tiết lộ.

 

Trong khi đó, trong một bài viết chi tiết, tờ Daily Mail cho hay, cơ quan an ninh Venezuela cáo buộc người đàn ông bị bắt kể trên "có một lượng lớn tài liệu", cũng như hoạt động "gián điệp" và "tuyển dụng" công dân Venezuela để tiến hành đảo chính.

 

Đối với những cáo buộc của Venezuela, chính quyền của Tổng thống B.Obama vẫn luôn bác bỏ. Liên quan đến những tuyên bố mới nhất của Tổng thống Maduro, hiện tại Mỹ vẫn chưa có phản ứng nào. Trong khi đó, một phát ngôn viên của Đại sứ quán Mỹ tại Caracas cho biết, ông không thể bình luận về sự kiện kể trên khi chưa có thông tin chính thức từ chính phủ Venezuela qua kênh liên lạc ngoại giao.

---------------------