Tại buổi làm việc chiều nay (3/3), Bộ trưởng Đinh La Thăng và Ngài Tony Blair - cựu Thủ tướng Anh, đã có nhiều chia sẻ về công việc, hợp tác trong những năm qua, về các dự án giao thông vận tải cũng như tiến trình cổ phần hóa Vietnam Airlines.
Tin kinh tế sớm 04-03-2015: Kinh tế Nga có thể “cầm cự” đến bao giờ? - HSBC: Lãi suất sẽ giảm thêm 0,5% trong tuần này
- Cập nhật : 04/03/2015
Kinh tế Nga có thể “cầm cự” đến bao giờ?
Đã 6 tháng trôi qua kể từ khi phương Tây tung đòn trừng phạt mạnh nhất lên Nga nhằm vào các ngành kinh tế then chốt của nước này như năng lượng, quốc phòng và ngân hàng. Các lệnh trừng phạt này đến nay đã chứng tỏ sức công phá khá mạnh, nhất là khi đi kèm với sự lao dốc chóng mặt của giá dầu.
Theo hãng tin tài chính Bloomberg, vào mùa hè năm ngoái, Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU) dĩ nhiên không thể biết trước việc dầu lửa sắp sửa bị bán tháo trên thị trường quốc tế. Nhưng rốt cục, các đòn trừng phạt mà Mỹ và EU đã “không hẹn mà gặp” đợt sụt giá lịch sử này của dầu thô.
Giá dầu đã đạt đỉnh chỉ chưa đầy một tháng trước khi đòn trừng phạt mạnh nhất được phương Tây công bố. Đến tháng 11, dầu thô mất giá mạnh và lệnh trừng phạt siết chặt đã khiến Nga “chảy máu” nhiều tỷ USD thu ngân sách, và gần như bị loại khỏi các thị trường vốn quy mô lớn của thế giới. Tháng 12, hãng dầu lửa quốc doanh Rosneft của Nga phải xin một khoản vay do Ngân hàng Trung ương Nga hậu thuẫn để cầm cự.
Thông tin báo chí gần đây cho thấy, có vẻ như Nga đang khiến nền kinh tế Ukraine xấu đi nhiều hơn so với những gì phương Tây làm để cứu vãn nền kinh tế này, nhưng thiệt hại đối với Nga cũng không hề nhỏ.
“Cú đấm kép” mang tên lệnh trừng phạt và dầu mất giá đã đem đến cho Nga sự kết hợp “chết người” giữa đồng Rúp lao dốc và một nền kinh tế lún dần vào suy thoái.
Ngân hàng Trung ương Nga đã phải xoay sở bằng cách tăng mạnh lãi suất để cứu tỷ giá, để rồi hạ lãi suất chỉ một tháng sau đó để cứu tăng trưởng. Cả hai cách làm này đều không mấy có tác dụng. Hiện tỷ giá Rúp đang ở gần mức thấp lịch sử so với đồng USD, và nền kinh tế Nga có vẻ đang “tuột dốc không phanh”.
Tháng 12 năm ngoái, báo chí đã nói về việc người dân Nga đổ xô đi mua những mặt hàng giá trị nhằm đề phòng lạm phát tăng vọt. Thực tế cho thấy, họ đã đúng.
Việc người dân ồ ạt rút tiết kiệm để mua sắm và đổi ngoại tệ đã khiến dự trữ ngoại hối của Nga giảm mạnh. Một thập kỷ giá dầu cao và hoạt động khai thác dầu bùng nổ của Nga đã giúp nước này xây dựng được một dự trữ ngoại hối ấn tượng, đạt đỉnh khoảng 600 tỷ USD vào năm 2008. Tuy nhiên, theo dữ liệu từ Ngân hàng Trung ương Nga, dự trữ ngoại hối của nước này hiện chỉ còn khoảng 364 tỷ USD.
Chỉ từ tháng 7/2014 tới nay, Nga đã “đốt” khoảng 100 tỷ USD dự trữ. Với tốc độ như vậy, dự trữ ngoại hối của Nga có thể chỉ còn khoảng 200 tỷ USD trong thời gian từ nay tới cuối năm.
Ngoài ra, doanh số bán lẻ của Nga tháng 12/2014 đã giảm lần đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008. Tiền lương thực tế của người lao động Nga cũng đang giảm với tốc độ ngày càng lớn. Nền kinh tế Nga đang ngấp nghé bờ vực suy thoái.
Câu hỏi đặt ra lúc này là tình hình kinh tế Nga sẽ xấu đi tới mức nào?
Hầu hết các ngân hàng dự báo GDP của Nga sẽ giảm một vài phần trăm trong năm nay. Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính, nền kinh tế Nga sẽ giảm 1,5% trong năm 2015. Nhưng dự báo này dựa trên giá dầu thô trung bình 70 USD/thùng, cao hơn mức giá dầu thế giới hiện nay 10 USD/thùng.
Chưa kể, những dự báo như vậy được đưa ra từ hai tháng trước. Với sản lượng dầu của Mỹ vẫn ở mức cao và nhu cầu tiêu thụ dầu của thế giới tiếp tục giảm tốc, giá dầu được dự báo sẽ tiếp tục rẻ trong một thời gian nữa.
Và đó là lý do vì sao giới phân tích đang bắt đầu tin rằng, Nga sẽ phải đối diện với một thảm họa kinh tế lớn hơn nhiều.
Ông Anders Aslund, chuyên gia cấp cao thuộc Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, dự báo nền kinh tế Nga có thể suy giảm 10% trong năm 2015. Đây sẽ là mức suy giảm mạnh nhất của kinh tế Nga kể từ khi nước này bị vỡ nợ vào năm 1998.
Phương Tây đến nay vẫn cáo buộc điện Kremlin “tiếp tay” cho lực lượng nổi dậy ở miền Đông Ukraine chống lại Chính phủ ở Kiev. Đối với phương Tây, những gì mà nền kinh tế Nga đang phải hứng chịu đều xuất phát từ “vai trò” của Moscow trong cuộc xung đột ở Ukraine.
Trong phần lớn thời gian cầm quyền, Tổng thống Putin đã đem đến sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và sự ổn định cho đất nước. Từ năm 1999, tỷ lệ nghèo ở Nga đã giảm từ mức hơn 25% dân số xuống còn khoảng 11%, trong khi GDP bình quân đầu người tăng hơn gấp đôi. So sánh thành tựu này với những năm tháng bất ổn kinh tế và chính trị ở Nga vào thập niên 1990, sẽ không thấy khó hiểu vì sao Putin vẫn giành được tỷ lệ ủng hộ lớn của người dân Nga.
Có vẻ như Putin đang cược rằng, 15 năm thịnh vượng của nước Nga đã đem tới cho ông đủ sự tín nhiệm mà theo đó, người dân sẽ tiếp tục ủng hộ ông.
Hiện còn quá sớm để nói liệu vụ sát hại thủ lĩnh đối lập Boris Nemtsov sẽ có tác động như thế nào tới ảnh hưởng của Putin ở Nga. Nemtsov là một trong những người chỉ trích Putin mạnh nhất và được cho là thu thập chứng cứ cho thấy sự tham gia trực tiếp của Nga vào cuộc xung đột ở Ukraine.
Tuy nhiên, “bài kiểm tra” thực sự đối với quyền lực của Putin sẽ đến khi mỗi ngày, người dân Nga buộc phải dần từ bỏ cuộc sống mà họ đã quen suốt 15 năm qua. Sự kiên nhẫn của người dân Nga sẽ bị thử thách khi họ chứng kiến tiền lương giảm và tài sản bốc hơi trong bối cảnh lạm phát hai con số.
Trong trường hợp Nga dừng việc bơm vũ khí, tài chính và nhân sự cho quân nổi dậy Ukraine như bị cáo buộc hiện nay và phương Tây dỡ bỏ trừng phạt, thì nước này vẫn sẽ phải đối phó với giá dầu giảm. Đối với kinh tế Nga hiện nay, giá dầu giảm sâu mới là vấn đề lớn hơn cả.
Nhưng dù Nga có là nước sản xuất dầu thô lớn nhất thế giới, thì giải pháp cho vấn đề này lại nằm trong tay các nhà sản xuất dầu đá phiến ở Mỹ và Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu lửa (OPEC).
-----------------------
Gần 13.000 tỷ đồng làm tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn
Ban Quản lý dự án an toàn giao thông (Bộ GTVT) vừa có Tờ trình xin phê duyệt dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Bắc Giang-TP Lạng Sơn, kết hợp tăng cường mặt đường quốc lộ 1, với tổng mức đầu tư gần 13.000 tỷ đồng theo hình thức BOT (xây dựng-kinh doanh-chuyển giao).
Theo đó, tuyến cao tốc có điểm đầu tại km45+100 (nút giao với quốc lộ 1 xã Mai Sao, Chi Lăng, Lạng Sơn), điểm cuối tại km108+500 (nút giao quốc lộ 3 tiếp giáp với dự án đầu tư xây dựng cải tạo nâng cấp quốc lộ 1 Hà Nội - Bắc Giang). Tổng chiều dài đối với tuyến cao tốc khoảng 63,5km; quy mô 4 làn xe cơ giới.
Nếu được Bộ GTVT xem xét và phê duyệt, dự án sẽ được khởi công vào năm 2015 và hoàn thành vào năm 2018.
------------------------
HSBC: Lãi suất sẽ giảm thêm 0,5% trong tuần này
HSBC dự báo NHNN sẽ cắt giảm thêm 0,5% đối với lãi suất thị trường mở OMO và việc cắt giảm có thể diễn ra sớm trong tuần này.
Ngân hàng HSBC (HSBC Global Research) vừa công bố bản báo cáo Kinh tế Vĩ mô - Triển vọng kinh tế vĩ mô Việt Nam số tháng 3/2015 với tiêu đề: “Thời điểm để cắt giảm lãi suất: NHNN điều hành thị trường như thế nào?”.
Báo cáo cho hay, mặc dù nhu cầu nước ngoài yếu, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 2 đã tăng lên 51,7 điểm nhờ đơn đặt hàng mới và sản lượng tăng cao. Ngược lại, chỉ số CPI trong tháng 2 tăng chậm ở mức 0,3% so với cùng kỳ năm ngoái do chi phí vận chuyển và nhà cửa giảm trong khi lạm phát cơ bản tăng 2,1% so với năm ngoái.
Theo dự báo của HSBC, lạm phát toàn phần sẽ duy trì ở mức dưới 1% trong năm tháng tới. Lạm phát cơ bản (không tính đến giá thực phẩm và chi phí vận chuyển) vẫn ổn định và trong tháng 2 tăng nhẹ đạt mức 2,1% so với cùng kỳ năm ngoái từ mức 2% trong tháng Giêng, vẫn là chỉ số tăng khá thấp. Chính vì vậy, lãi suất thực ở Việt Nam đang chuyển sang ngưỡng tích cực.
“Với mức lạm phát có khả năng xê dịch giữa 0% và 1% trong năm tháng tới, trước khi đạt mức tăng 2,8% so với năm ngoái vào cuối năm 2015, chúng ta xem xét tới khả năng NHNN cắt giảm lãi suất thêm”, HSBC cho hay.
Và theo dự đoán của HSBC, NHNN sẽ nhanh chóng cắt giảm lãi suất OMO thêm 0,5%, đưa lãi suất này về mức 4,5% vào cuối năm. Và điều này có thể diễn ra sớm trong tuần này.
Lý giải mức cắt giảm chỉ 0,5%, HSBC cho rằng, NHNN duy trì sự thận trọng do thị trường có nhiều điều kiện không chắc chắn bao gồm giá dầu và khả năng Fed tăng lãi suất vào cuối năm 2015.
“Chúng tôi kỳ vọng lạm phát toàn phần sẽ nằm mức dưới 1% cho đến tháng 8/2015. Ngay cả khi lạm phát nhích dần lên trong những tháng tới, cơ sở giá cả thuận lợi và tác động kéo dài của giá dầu giảm thấp hơn sẽ hỗ trợ áp lực giá cả dịu xuống. Lạm phát sẽ dần có xu hướng tăng vào nữa sau của năm 215 do chi phí tiêu dùng xã hội cao hơn, giá điện có tiềm năng sẽ tăng, các hoạt động kinh tế mạnh hơn và cơ sở giá cả không thuận lợi”, nhóm phân tích của HSBC chia sẻ.
--------------------
Sẽ có gói cứu trợ thứ 3 dành cho Hy Lạp
Phó chủ tịch Uỷ ban châu Âu, ông Valdis Dombrovskis cho biết, Hy Lạp có thể cần tới một gói cứu trợ thứ 3 sau khi gói cứu trợ hiện tại hết hạn vào tháng 6 do tình hình tài chính nước này vẫn chưa ổn định sau khi có chính phủ mới, dù có sự giúp đỡ của khu vực châu Âu đi nữa.
Thứ Sáu tuần trước, Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tspipras phát biểu rằng, chính phủ của ông không cần thêm một gói cứu trợ nào khác. Hy Lạp đã nhận 240 tỷ euro (269 tỷ USD) thông qua 2 gói cứu trợ trước đây và Chính phủ của ông cần đáp ứng các yêu cầu của chủ nợ nhằm duy trì được nguồn tiền này.
Hôm qua (2/3), Bộ trưởng Tài chính Hy Lạp, ông Yanis Varoufakis cho biết, ông tin tưởng chắc chắn Athens sẽ trả được khoản nợ 1,5 tỷ euro cho Qũy Tiền tệ quốc tế (IMF) trong tháng 3 này và giữ vững khả năng thanh khoản tiền mặt qua tháng 4.
“Chúng tôi tin trưởng rằng, các khoản nợ sẽ được thanh toán đầy đủ, đặc biệt là cho IMF, và chắc chắn sẽ có đủ tiền mặt giúp chúng ta vượt qua giai đoạn 4 tháng tiếp theo”, ông Varoufakis phát biểu trên kênh truyền hình Hy Lạp.
Tuy nhiên, trái ngược với quan điểm của các quan chức Hy Lạp, các quan chức châu Âu không có cái nhìn lạc quan về tình hình tài chính hiện tại của Hy Lạp.
Trong môt cuộc phỏng vấn tại Riga hôm 2/3, ông Dombrovskis, Phó chủ tịch Uỷ ban châu Âu cho rằng, chính phủ của ông Tsipras cần đáp ứng được các yêu cầu gia hạn thêm 4 tháng của gói cứu trợ hiện tại trong vài tuần tới và quan sát các chuyển động của thị trường.
“Hy Lạp sẽ cần thêm các thỏa thuận khác sau khi chương trình này hết hạn”, ông Dombrovskis cho biết. Cũng trong phát biểu trên, Phó chủ tịch Uỷ ban châu Âu nghĩ rằng , ông Tsipras phải đối mặt với hiện trạng khác nhiều so với người tiền nhiệm trước đó, ông Antonis Samaras, và do vậy không có được những lựa chọn như trước.
“Với chính phủ Hy Lạp trước đây, chúng tôi chỉ thảo luận xem làm thế nào để Hy Lạp có thể quay lại với thị trường tài chính nhờ vào những thỏa thuận thận trọng hay những biện pháp tăng cường hạn mức tín dụng. Còn trong tình hình hiện tại, nước này cần ổn định lại tình hình tài chính”.
Ông Dombrovskis cho biết, gói cứu trợ tương lai của Hy Lạp cần có mối liên hệ với những diễn biến thực tế mà sẽ được tổng kết trong bản tóm tắt vào tháng 4 tới.
Bộ trưởng kinh tế Tây Ban Nha, ông Luis de Guindos trong một phát biểu hôm qua cho biết, gói cứu trợ thứ 3 dành cho Hy Lạp đang được bàn bạc và có trị giá trong khoảng từ 30 - 50 tỷ euro.
---------------------
