Mỹ và ASEAN cần quản lý căng thẳng ở biển Đông
Ngày 9-8, hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các đối tác đối thoại cùng với hội nghị ASEAN+3 đã diễn ra ở thủ đô Naypyitaw (Myanmar) trong khuôn khổ hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47.
Hãng tin GMA News (Philippines) đưa tin tại hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc (TQ), Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Albert del Rosario đã đề xuất kế hoạch hành động gồm ba giai đoạn để giải quyết vấn đề biển Đông:
Trong giai đoạn hiện nay, ASEAN phải kêu gọi chấm dứt các hoạt động leo thang căng thẳng ở biển Đông theo Điều 5 Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC).
Về trung hạn, ASEAN và TQ phải tiếp tục hợp tác để thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC đồng thời thúc đẩy hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC).
Ở giai đoạn cuối cùng, các tranh chấp cần được giải quyết thông qua phân xử trọng tài quốc tế để mang lại giải pháp bền vững phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về Luật Biển.
Báo Wall Street Journal (Mỹ) đưa tin phát biểu với báo chí sau hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao TQ Vương Nghị tuyên bố TQ không chấp nhận kế hoạch hành động ba giai đoạn về vấn đề biển Đông.
Ông cho rằng đề xuất của Philippines gây cản trở cho các cuộc đàm phán giải quyết tranh chấp đang diễn ra. Ông nói nếu Philippines muốn thực hiện đề xuất thì phải rút lại vụ kiện TQ ra tòa án trọng tài quốc tế vì đây là giai đoạn thứ ba trong đề xuất của Phillippines.
Ông khăng khăng cho rằng biển Đông đang ổn định và Bắc Kinh luôn hành xử kiềm chế.
Tại hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ghi nhận Mỹ đang hợp tác với ASEAN để duy trì hòa bình và ổn định ở các vùng biển quan trọng trong khu vực.
---------------------------
Ngoại trưởng Mỹ và Việt Nam đề cập đến Biển Đông
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh hôm qua trao đổi với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry về hợp tác song phương và tình hình Biển Đông, bên lề hội nghị ASEAN và các đối tác tại Myanmar.
Ông Phạm Bình Minh và ông John Kerry cho rằng Việt Nam và Mỹ còn nhiều tiềm năng để tăng cường quan hệ trong thời gian tới, đặc biệt trong bối cảnh hai nước sẽ kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao vào năm tới, thông cáo từ Bộ Ngoại giao cho biết.
Ngoại trưởng Mỹ Kerry đánh giá cao vai trò của Việt Nam tại ASEAN và trong khu vực, nhất trí cho rằng hai bên cần tiếp tục trao đổi đoàn, đặc biệt là các đoàn cấp cao. Hai bên cũng trao đổi về nhiều vấn đề trong đó có Biển Đông. Việc đàm phán về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), hợp tác trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, năng lượng hạt nhân dân sự cũng là nội dung chính của cuộc gặp.
Cùng ngày, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh tham dự các hội nghị ASEAN + 1 với các đối tác Mỹ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, EU, Canada và Hội nghị Bộ trưởng ASEAN+3.
Trong các hội nghị này, các nước ASEAN và đối tác cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình căng thẳng vừa qua ở Biển Đông ảnh hưởng nghiêm trọng đến hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực. Lãnh đạo các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước LHQ về Luật biển 1982 (UNCLOS), giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thực hiện kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.
Ngoại trưởng các nước nhất trí cho rằng ASEAN và Trung Quốc cần nỗ lực hơn nữa nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ các cam kết nêu trong Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Trước hết là thực hiện quy định tại Điều 5 của DOC về thực hiện kiềm chế, không được có hành động gây bất ổn định và làm phức tạp tình hình, yêu cầu cần đẩy mạnh thương lượng thực chất để sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử COC nhằm bảo đảm tốt hơn hòa bình và ổn định ở khu vực.
Nêu quan điểm của Việt Nam, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh chia sẻ đánh giá của ASEAN và các đối tác về việc cần phải đẩy mạnh nỗ lực chung nhằm bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực, trong đó có hòa bình, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông.
Ông Minh bày tỏ quan ngại sâu sắc về các vụ việc gây căng thẳng gần đây, đặc biệt là việc hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng biển Việt Nam, nhấn mạnh việc các nước liên quan không để tái diễn những hành động vi phạm tương tự, đề cao các nguyên tắc của ASEAN như đã được nêu trong Tuyên bố Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN.