VKS không trả lời được, tòa cũng không trả lời được nhưng bị cáo vẫn bị phạt bảy năm tù.
Bị cáo nhỏ thó, gương mặt loắt choắt có cái tên khá ngộ: Trần Văn Bước. Sợ người khác nhầm, Bước giải thích đến hai lần: “Giống bước chân”. Cái tên như vận vào người. Một lần lỡ bước, Bước phải ngồi tù vì trộm cắp tài sản. Ra tù, quyết tâm bước tới thì số phận lần nữa trêu ngươi: Bước lại bị níu bước bảy năm tù giam vì tội cướp tài sản. Chỉ có điều lần này Bước cãi mình bị oan.
Không có luật sư
Trước vành móng ngựa, Bước nghe công tố viên luận tội. Đó toàn là những lời đanh thép: Hành vi của bị cáo nguy hiểm cho xã hội, xâm hại quyền sở hữu tài sản công dân; mức án bảy năm tù cấp sơ thẩm tuyên là có căn cứ; VKS cấp phúc phẩm đề nghị tòa y án.
Nội dung vụ án là những dòng thông tin lạnh lùng: Trần Văn Bước, sinh năm 1991, quê huyện Trần Văn Thời, Cà Mau. Bước có một tiền án về tội trộm cắp tài sản, từng bị TAND huyện Đức Hòa, Long An phạt 12 tháng tù. Ra tù ngày 24-12-2013, đến nay Bước chưa được xóa án tích.
Ngày 8-3, Bước tới một điểm chơi game ở huyện Trảng Bom do chị H. làm chủ. Với ý định cướp tài sản, Bước dùng roi điện chích vào mông chị H. Nạn nhân chống cự, tri hô, Bước chích tiếp một phát nữa vào tay chị. Chị H. vẫn kiên cường chống trả, Bước bỏ chạy ra ngoài được... vài bước thì bị bắt.
Lời khai ban đầu tại công an, Bước nhận tội. Cuối tháng 7-2014, TAND huyện Trảng Bom xử sơ thẩm, phạt Bước bảy năm tù về tội cướp tài sản, theo điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS. Bước kháng cáo.
Ngày 29-9, TAND tỉnh Đồng Nai mở phiên tòa phúc thẩm. Tại tòa, có hơn hai lần Bước yêu cầu có luật sư. Trả lời tòa, Bước nói mình có mời luật sư tên Đ. bào chữa cho mình nhưng không hiểu sao luật sư không đến. Tuy nhiên, tòa đã không làm rõ điều này và cũng không hoãn xử.
Bị cáo Trần Văn Bước (phải) đang chờ nghị án. Ảnh: TN
Cướp cái gì?
Không có luật sư, mình Bước phải tự tranh luận với đại diện VKSND tỉnh Đồng Nai để tự bào chữa.
Bước nói mạch lạc bằng giọng hơi gắt gỏng: “Cấp sơ thẩm căn cứ vào đâu để nói bị cáo cướp tài sản của chị H.? Và bị cáo cướp cái gì? Vậy mà phạt tù bị cáo. Bị cáo mâu thuẫn với chị H., chị H. đẩy bị cáo ra bị cáo mới chích roi điện vào tay. Hôm nay VKS lại áp đặt là bị cáo cướp. Chỉ vì lời nói của chị H. mà phải mang tội cướp thì bị cáo không cam tâm”.
Đáp lại, kiểm sát viên cho rằng bị cáo khai nhận với công an là cướp, lại dùng roi điện là hung khí nguy hiểm, công cụ hỗ trợ nên phải bị truy tố ở khung 2 là hợp lý. Việc bị cáo chưa lấy được tài sản là phạm tội chưa đạt.
Tranh luận lại, Bước phản ứng gay gắt: “VKS căn cứ vào đâu mà nói bị cáo cướp tài sản? Bị cáo cướp được cái gì?”. Kiểm sát viên: “Vậy bị cáo với bị hại mâu thuẫn gì?”. “Chị H. nói với bị cáo những lời nói khó nghe, như thế có làm bị cáo bức xúc không?” - Bước hỏi vặn lại.
VKS vẫn chốt: “Chúng tôi bảo lưu quan điểm, các chứng cứ có trong hồ sơ cho thấy bị cáo dùng vũ khí để chiếm đoạt tài sản nhưng chưa đạt được mục đích nên mới truy tố bị cáo ở điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS”.
Bị cáo tiếp tục tranh luận: “Đó là do VKS suy đoán. Có bác sĩ nào không khám cho bệnh nhân mà suy đoán hay không?”.
Do VKS không tranh luận nữa nên tòa cho bị cáo nói lời sau cùng trước khi tòa nghị án. Bị cáo nói: “Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn. Bị cáo cũng có đôi bàn chân đi làm được mà, bị cáo biết được những gì sai. Bị cáo có mời luật sư nhưng luật sư không đến, mong HĐXX xem xét”.
Cả phòng xử rộ lên những tiếng cười.
Rốt cuộc kiểm sát viên không trả lời được câu hỏi của bị cáo rằng bị cáo định cướp cái gì của chị H. để bị coi là cướp tài sản. Bản án phúc thẩm mà chủ tọa đọc tại tòa cũng không trả lời được câu hỏi này. Nhưng bị cáo vẫn bị tuyên y án bảy năm tù. Gương mặt nhỏ thó của Bước hằn lên những nét đăm chiêu, tuyệt vọng.
THANH NHÃ - N.NGA
“Bị cáo không có động cơ cướp tài sản”
Tranh thủ giờ nghị án, hỏi Bước vài câu, bị cáo thiệt thà kể hết chuyện lỡ bước của mình. Ra tù ở Long An, Bước khăn gói về Đồng Nai ở trọ. Hồ sơ xin việc làm công nhân mới được công ty chấp thuận. Trước khi đi làm, Bước tranh thủ chơi điện tử cho khuây. Bực mình lúc chơi, Bước gõ mạnh vào máy tính nên chị H. mắng. Sẵn cây roi điện mua 500.000 đồng từ một người bán dạo để phòng thân, Bước chích chị H. hai lần. Chị hô cướp và mọi việc diễn ra như cáo trạng.
Cha mẹ Bước có năm người con mà chỉ có sáu công ruộng. Khổ quá, anh em tứ tán đi làm mướn kiếm chén cơm cơ cực giữa chợ đời. Cái lần túng quẫn, Bước đánh liều ăn trộm ở Long An rồi sợ đến già cú sa chân lỡ bước đó. Bước trở nên tứ cố vô thân kể từ lần vào tù trước và tiếp tục cô đơn ở phiên tòa lần này. Không một ai trong gia đình biết Bước đang bị xét xử.
Nguồn gốc roi điện, động cơ tấn công chị H. và cả gia cảnh đều được Bước nói với cơ quan điều tra, VKS và tòa án nhưng không ai tin rằng Bước đã rất sợ lỗi lầm, không muốn phạm nữa. Và cả chứng cứ không rõ ràng về vụ cướp, Bước yêu cầu xem xét lại tội danh vì mình đúng là có dùng roi điện chích chị H. nhưng không có động cơ cướp tài sản…