Càng gần tết, lượng thực phẩm bẩn (sản phẩm động vật không có nguồn gốc, không có giấy chứng nhận kiểm dịch, trốn tránh kiểm dịch...) tuồn vào TP.HCM tiêu thụ ngày càng nhiều.
Đoàn kiểm tra của trạm thú y huyện Bình Chánh (TP.HCM) bắt quả tang một lò giết mổ trái phép tại xã Bình Hưng rạng sáng 23-1 - Ảnh: Tiến Long
Ðây cũng là thời điểm lực lượng thú y tăng cường tuần tra ngăn chặn.
Nhiều năm qua, H.Bình Chánh là “điểm nóng” ở cửa ngõ phía tây của TP.HCM về tình trạng kinh doanh, vận chuyển gia súc, gia cầm trái phép từ các tỉnh miền Tây.
Trinh sát hai tuần vẫn bị lộ
Lập 3 đoàn thanh tra
Theo Chi cục Thú y TP.HCM, cận tết tình trạng các sản phẩm động vật (trong đó có sản phẩm động vật bẩn) từ các tỉnh, thành đổ về TP.HCM tiêu thụ có xu hướng gia tăng.
Do đó, ngoài việc tăng cường kiểm soát tại các trạm kiểm dịch đầu mối, Chi cục Thú y TP.HCM đã thành lập ba đoàn thanh tra, kiểm tra công tác thú y và an toàn thực phẩm đối với các cá nhân, tổ chức có hoạt động sản xuất, kinh doanh động vật, sản phẩm động vật liên quan đến lĩnh vực thú y.
Việc kiểm tra từ ngày 22-12-2014 kéo dài đến ngày 28-2-2015.
3g30 sáng 23-1, các cán bộ thú y của trạm thú y Bình Chánh “đột kích” vào những điểm nóng về kinh doanh, sản xuất thực phẩm bẩn.
Ðiểm đầu tiên là một lò chuyên kinh doanh heo chết tại xã Phong Phú. Lò quay heo chết này nằm ở khu vực thưa dân cư, hoang vắng nên để tiếp cận, các cán bộ thú y phải chạy xe máy len lỏi, men theo các con đường hẹp, đất đá gồ ghề.
Khi đoàn ập vào, các vật dụng để chế biến, quay heo chết vẫn còn nhưng điều lạ thường là lò không một bóng người, tắt điện tối đen.
Sau khi kiểm tra một lượt, một cán bộ thú y nói với cả đoàn “lộ mất rồi” và yêu cầu rút nhanh để kịp đến một điểm khác.
Ông Nguyễn Hồng Triệu - trạm trưởng trạm thú y Bình Chánh - cho biết lò quay heo chết này từng bị trạm bắt quả tang hai lần và cấm hoạt động nhưng vẫn tiếp tục chuyển qua địa điểm khác để làm.
“Ðể nắm được sai phạm và quy luật hoạt động của lò quay heo chết này, chúng tôi phải cử cán bộ đi trinh sát trong vòng hai tuần, do vậy mỗi lần xử lý một điểm nào đó đòi hỏi tốn rất nhiều thời gian” - ông Triệu nói.
Tại điểm kinh doanh gia cầm (thịt vịt) của ông Dương Hỷ Nhỏ (ấp 1, xã Bình Hưng), khác hẳn với không gian im ắng bên ngoài, khi đoàn liên ngành ập vào khu nhà xưởng phía sau là “bãi chiến trường” giết mổ vịt trái phép quy mô lớn.
Có hơn 10 công nhân đang hì hục nhổ lông, mổ lòng vịt giữa nền nhà dơ bẩn, lênh láng nước. Ở một góc khác, trên nền nhà bê bết máu tập kết 158 con vịt bị trói chân, cánh kêu quang quác chờ mổ. Ngoài ra một lượng lớn vịt đã giết mổ vứt lăn lóc và chất trong năm thùng đá lớn.
“Đua” qua trạm
Rạng sáng 24-1, chúng tôi theo chân cán bộ thú y trạm kiểm dịch Thủ Ðức mật phục tại khu vực Tân Vạn (giáp ranh Bình Dương - Ðồng Nai - TP.HCM). Ðoạn đường này trở thành “đường đua” của những người chở thực phẩm bẩn lạng lách vượt trạm kiểm soát.
Các cán bộ trạm kiểm dịch đứng chốt mật phục chưa nóng chỗ thì tiếng “vèo, vèo” của những người chở thịt bẩn vụt qua. Một số cán bộ thú y nổ máy đuổi theo nhưng họ đã lao đi mất hút.
Ðứng mật phục tại đây, ông Phạm Ngọc Chí - trưởng trạm kiểm dịch Thủ Ðức - nói: “Khó khăn nhất hiện nay là những người chở thực phẩm bẩn bằng xe máy, thường canh cán bộ thú y và mỗi khi vượt trạm đều chạy với tốc độ rất cao, sau đó rẽ vào những đường nhánh về Bình Dương nên rất khó truy bắt”.
Cũng trong rạng sáng 24-1, nhờ sự hỗ trợ của đội CSGT Rạch Chiếc trong việc truy đuổi nên các cán bộ thú y bắt được bốn vụ vận chuyển gia cầm, thịt bò, thịt dê và dê sống trái phép vào TP.HCM. Trước đó ít ngày, trạm cũng bắt gần 500kg phụ phẩm trâu bò trái phép.
Theo ông Phạm Ngọc Chí, càng gần tết tình trạng vận chuyển các sản phẩm động vật (trong đó có thực phẩm bẩn) qua cửa ngõ của trạm vào tiêu thụ ở TP.HCM tăng cao, gấp 2-3 lần so với ngày thường.
Ðể kiểm soát tình trạng này, trạm thường xuyên phối hợp với đội CSGT Rạch Chiếc đi kiểm tra ngẫu nhiên, ngoài ra thường xuyên tổ chức mật phục tại các điểm nóng để xử lý các trường hợp vi phạm.
Tại trạm kiểm dịch động vật Xuân Hiệp rạng sáng 24-1 các cán bộ thú y đã tuần tra ở các tuyến quốc lộ 1K, khu vực quốc lộ 1 đoạn qua cầu Bình Phước... và bắt được hai vụ vận chuyển gia cầm (gà, bồ câu) từ miền Tây vào TP.HCM tiêu thụ.
Nhất cử nhất động của cơ quan chức năng đều bị theo dõi
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Hồng Triệu cho biết dù đã có nhiều phương án bảo mật thông tin để “đột kích” bắt quả tang những cơ sở giết mổ, kinh doanh thực phẩm bẩn nhưng việc bị lộ kế hoạch là chuyện vẫn thường xảy ra.
Lý do, theo ông Triệu, những cơ sở kinh doanh thực phẩm bẩn hay những người vận chuyển gia cầm trái phép đều cử người theo dõi hoạt động của cơ quan chức năng, nên nhiều khi nhất cử nhất động của cơ quan chức năng đều bị theo dõi.
“Ngoài việc cử cán bộ trinh sát nhiều ngày nắm quy trình, quy mô hoạt động của các cơ sở này, để hạn chế bị lộ, chúng tôi thường cử cán bộ mặc thường phục vào tận nơi xác minh, nếu được thông báo ra ngoài lập tức đoàn sẽ ập vào bắt quả tang ngay” - ông Triệu nói.