Sự phát triển quá “nóng” của các nhà máy luyện thép (NMLT) tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang khiến địa phương này lúng túng xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường. Người dân sống xung quanh các NMLT thì nằm trước cổng Cty thép để phản đối, còn hàng chục ngàn tấn bụi lò là chất thải nguy hại thì đang chất thành núi trong các nhà máy tại KCN Phú Mỹ 1, H.Tân Thành nhưng không thể xử lý.
Hơn 34.000 tấn bụi lò thép trong KCN Phú Mỹ 1 không có cách xử lý. Ảnh: Khu công nghiệp Phú Mỹ 1
Bài 1: Quá ô nhiễm, dân “nằm vạ” để phản đối
Hơn 3 năm qua, người dân các xã Hắc Dịch và Mỹ Xuân, H.Tân Thành (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) phải sống trong lo lắng với tình trạng ô nhiễm từ nhà máy (NM) thép Đồng Tiến đặt ngay giữa địa bàn 2 xã. Vào mùa khô thì ô nhiễm theo gió tấn công xã Mỹ Xuân, vào mùa mưa thì mùi ô nhiễm đổi hướng tấn công xã Hắc Dịch.
Cứ như thế suốt nhiều năm qua, người dân đã “kêu cứu” nhiều cơ quan chức năng, nhưng “đâu lại vào đó”. Để tự cứu lấy mình, người dân nằm vạ trước cổng NM thép để phản đối.
Lo sợ sống gần NM thép
“Bụi thép rất độc hại, vậy mà họ lại cứ để hàng đống ngoài trời cho gió cuốn hoặc theo nước mưa xuống các mương thoát nước. Đất đai, con người nhiễm độc hết” - nhiều người dân sống gần các NM thép ở KCN Phú Mỹ 1 (H.Tân Thành) lo lắng nói. Theo người dân, từ năm 2012 đến nay, họ đã nhiều lần phản ánh với các cơ quan chức năng tỉnh BR-VT về tình trạng khói bụi từ các NM thép phát tán gây ô nhiễm, nhưng vẫn chưa được cải thiện.
Đầu tháng 11.2014, hàng chục người dân xã Hắc Dịch đã đến NM thép của Cty Đồng Tiến để phản đối NM này gây ô nhiễm. Do không được đối thoại, người dân đã mang chiếu, chăn ngủ ngay trước cổng ra vào NM suốt đêm. Người dân bức xúc: Từ khi hoạt động, người dân ở đây phải chịu khói bụi, tiếng ồn, khí thải ra khét lẹt, buồn nôn.
Ông Trương Mới (73 tuổi, tổ 10, ấp Trảng Cát) kiến nghị: Một là dời NM đi hoặc là dời dân đi, chứ cứ để tình trạng này tiếp diễn, sức khỏe người dân ngày càng bị ảnh hưởng. Mỗi lần NM này nấu các thùng phuy độc hại, khói xả mù mịt, gặp trời mưa khói bụi bay như sương mù, khét lẹt. Sáng ngủ dậy, nhà cửa bàn ghế bị bụi bám đen thui. Tình trạng này diễn ra đã 3 năm nay. Người dân cũng đã gửi đơn, chính quyền đã đóng cửa NM một thời gian để cải tạo, nhưng rồi đâu lại vào đấy. Nhiều em bé ở đây bị mắc bệnh về hô hấp. Cách NM đến 2 - 3km, dân cũng không chịu nổi".
Ông Trương Đáo (76 tuổi, ở sát NM thép Đồng Tiến) kể, ông trực tiếp vô hỏi thì NM trả lời lý do là bị bể cái này, bể cái kia nên khói bay khét, hôi nhiều. Trước đó, vào tháng 9.2013, hàng trăm người dân xã Mỹ Xuân và Hắc Dịch cũng đã kéo đến NM thép Đồng Tiến yêu cầu ngừng hoạt động.
Dùng nguyên liệu độc hại để luyện thép?
Sau sự việc dân nằm vạ phản đối, cơ quan chức năng vào làm việc với Cty thì phát hiện có rất nhiều vỏ thùng phuy ở trong NM. Những thùng phuy này chứa dung môi, sơn, keo chưa được xử lý, làm sạch nên khi nấu chảy đã tạo ra các hiện tượng mùi khét như trên.
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện có khoảng 1.600 thùng phuy chứa hóa chất chưa được xử lý. Trên những thùng phuy này đều có nhãn mác cảnh báo, khuyến cáo độc hại tới con người như có thể gây mù mắt, chóng mặt, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản hoặc thai nhi… Những thùng phuy này có độ cháy cao, nguy hiểm với con người khi tiếp xúc hoặc hít phải.
Sau khi làm việc với Cty, ngành chức năng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã yêu cầu NM tạm dừng hoạt động cho đến khi có kết luận của cơ quan chức năng. Đồng thời, yêu cầu NM chuyển toàn bộ số thùng phuy trên đến cơ sở xử lý chất thải để xử lý. Ông Lê Minh Vương - PCT UBND xã Hắc Dịch - cho biết: Tình trạng NM Đồng Tiến xả khói ô nhiễm ra môi trường đã diễn ra từ nhiều năm nay, nhưng thẩm quyền của xã không thể giải quyết. Xã đã chuyển đơn của bà con tới các cơ quan chức năng của tỉnh. Trong năm 2010-2011, tỉnh đã niêm phong NM này để đơn vị sửa chữa, nhưng một thời gian sau NM lại gây ô nhiễm, dân lại bức xúc kéo tới đơn vị.…