Trung Quốc ngày 26/1 đã tỏ rõ sự khó chịu khi lãnh đạo Mỹ và Ấn Độ ra tuyên bố chung về Biển Đông, nhấn mạnh “tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn hàng hải và tự do đi lại”, đồng thời kêu gọi các bên “tránh đe dọa hoặc sử dụng vũ lực”.
Tổng thống Mỹ Barracks Obama và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi hội đàm tại New Delhi (Ảnh: AFP)
Trong tuyên bố của mình, Bộ ngoại giao Trung Quốc khẳng định chỉ có các quốc gia có liên quan đến những tranh chấp trên Biển Đông mới nên tham gia vào vấn đề này.
Động thái này được Bắc Kinh đưa ra để đáp lại tuyên bố chung về “Tầm nhìn chiến lược Mỹ - Ấn Độ đối với khu vực châu Á Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương”, được đưa ra sau các cuộc hội đàm giữa Tổng thống Mỹ Barrack Obama và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại New Delhi.
Trong thông báo này, theo tờ New York Times, ông Modi đã đồng ý với ngôn từ mà phía Mỹ sử dụng để nói về những tranh chấp trong khu vực của Trung Quốc.
Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định: “tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn hàng hải và tự do đi lại trên biển, trên không trong khu vực, đặc biệt là tại Biển Đông”. Mỹ và Ấn Độ cũng kêu gọi “tất cả các bên tránh việc đe dọa hoặc sử dụng vũ lực” trong các tranh chấp chủ quyền trên biển.
Đáp lại thông cáo này, người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã đưa ra một bình luận khá quyết liệt, với ám chỉ những nước không liên quan tới Biển Đông thì không nên can dự vào vấn đề này.
“Chúng tôi đã nhiều lần khẳng định rõ lập trường của mình về vấn đề này. Trung Quốc là một người ủng hộ, khuyến khích và đóng góp mạnh mẽ cho hòa bình và ổn định trong khu vực. Chúng tôi tin rằng các tranh chấp liên quan nên do các bên liên quan giải quyết trực tiếp thông qua đối thoại và tham vấn hòa bình”, bà Hoa nói trong cuộc họp báo hôm thứ Hai.
Bà Hoa khẳng định Trung Quốc đang theo sát chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Báo giới Trung Quốc công kích chuyến thăm Ấn Độ của Obama
Khả năng về sự hình thành một liên minh Mỹ - Ấn bắt tay chống lại mình đã khiến Bắc Kinh bị chọc giận, khi nhiều tờ báo lớn của Trung Quốc chỉ trích chuyến công du Ấn Độ của ông Obama. Trong một bài bình luận, Tân Hoa Xã đã gọi mối quan hệ giữa Washington và New Delhi “sự hữu nghị hình thức”.
Bài viết nhắc lại rằng chính Washington từng không cho ông Modi nhập cảnh vào Mỹ, và mới chỉ một năm trước hai nước còn tranh cãi gay gắt sau khi một nhà ngoại giao Ấn Độ bị bắt tại Mỹ với cáo buộc bóc lột một người giúp việc.
Tân Hoa Xã khẳng định chuyến thăm New Delhi của ông Obama “mang nhiều ý nghĩa biểu tượng hơn là thực chất, xét đến những chia rẽ từ lâu giữa hai gã khổng lồ, với khác biệt vô cùng lớn về quan điểm, không khác nào cách biệt địa lý giữa họ”. “3 ngày chắc chắn là không đủ để Obama và Modi thực sự trở thành bạn bè, khi họ có sự khác biệt lớn về các vấn đề như biến đổi khí hậu, tranh chấp nông nghiệp và hợp tác hạt nhân”.
Thời báo Hoàn cầu, một tờ báo khác của đảng Cộng Sản Trung Quốc thì cảnh báo Mỹ đang gài bẫy Ấn Độ. “Lối suy nghĩ này đã được tạo ra và thổi phồng bởi phương Tây, với động cơ sâu kín, vẫn xem “con rồng Trung Quốc” và “con voi Ấn Độ” là những đối thủ tự nhiên của nhau”, tờ báo này bình luận.
Để trấn an Bắc Kinh, phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Benjamin J. Rhodes khẳng định “cách Mỹ và Ấn Độ tiếp cận vấn đề tại châu Á Thái Bình Dương rất giống nhau ở chỗ không ai có chủ ý đối đầu với Trung Quốc hoặc kiềm chế Trung Quốc. Cùng lúc đó, tôi cho rằng mọi người sẽ thấy Mỹ và Ấn Độ đều cam kết về một trật tự trên cơ sở luật pháp tại khu vực này”.