Cơ chế giao đất có thu tiền không qua đấu giá dành cho người thu nhập thấp, bức xúc về chỗ ở để giúp họ an cư là cơ chế hay của Hội An (Quảng Nam), nhưng lại không đúng theo luật.
Nhiều người thu nhập thấp hiện vẫn bị “treo” sổ đỏ - Ảnh: Đ.Cường
Việc này khiến 243 hộ dân chưa làm được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Vừa mừng vừa lo
Đó là tâm trạng của nhiều hộ dân thuộc diện được giao đất không thông qua đấu giá mà chính quyền TP Hội An triển khai cách đây hai năm.
Anh Nguyễn Đức Nhân (khối 8, P.Thanh Hà, Hội An) cho biết năm 2012 gia đình anh với bốn nhân khẩu được TP bố trí 100m2 đất ở tại khu dân cư mới. Và để có mảnh đất “cắm dùi” này, anh Nhân phải đóng trước 30% (tương đương 40 triệu đồng).
“Cả hai vợ chồng đều đi làm thuê, nếu không được mua đất giá rẻ thế này thì không biết khi nào mới có chỗ ở”. Tuy nhiên, giờ đây anh Nhân lo lắng vì đất chưa thể làm được sổ đỏ “vì đang vướng thủ tục gì đó” - anh Nhân nói.
Tương tự, chị Nguyễn Thị Lành (P.Thanh Hà, Hội An) cũng được TP Hội An giao 100m2 đất giá rẻ. Ngay khi nhận đất, chị Lành chỉ phải đóng trước 30%, khoản tiền 70% còn lại đóng dần trong những năm kế tiếp.
Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo,
- Hộ nghèo ở nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân từ 400.000 đồng/người/tháng (từ 4.800.000 đồng/người/năm) trở xuống.
- Hộ nghèo ở thành thị là hộ có mức thu nhập bình quân từ 500.000 đồng/người/tháng (từ 6.000.000 đồng/người/năm) trở xuống.
- Hộ cận nghèo ở nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân từ 401.000-520.000 đồng/người/tháng.
- Hộ cận nghèo ở thành thị là hộ có mức thu nhập bình quân từ 501.000-650.000 đồng/người/tháng.
Trong khi đó, theo UBND TP Hội An, toàn bộ 243 hộ được giao đất nói trên nằm ở mức cận nghèo chứ chưa phải là hộ nghèo như quy định của Chính phủ.
Theo ông Trương Văn Bay - phó chủ tịch UBND TP Hội An, qua xem xét cho thấy với đối tượng thu nhập thấp, bức xúc về nhà ở lại không thuộc diện được hưởng các chính sách về bố trí đất ở.
Tuy nhiên, vì chính sách an cư nên TP Hội An có chủ trương dành một quỹ đất để bố trí cho các hộ thu nhập thấp, bức xúc về nhà ở. Hơn nữa việc xây dựng chung cư cho người thu nhập thấp không phù hợp với quy hoạch của một đô thị như Hội An.
Từ đó, chính quyền Hội An chỉ đạo các địa phương rà soát lại quỹ đất cũng như xem xét, xác minh toàn bộ các đơn thư xin bố trí đất.
“Từ hơn 1.000 hộ làm đơn, cuối cùng chúng tôi chỉ chọn được 243 hộ thu nhập thấp để giao đất có thu tiền không qua đấu giá thuộc các phường Minh An, Thanh Hà, Cẩm Phô, Sơn Nam, xã Cẩm Hà đến hai khu quy hoạch mới thuộc phường Thanh Hà, xã Cẩm Hà."
"Sau khi xét xong, các hộ này bốc thăm chn lô đất và đóng với mức 570.000-800.000 đồng/m2 cho mỗi lô đất 100m2. Tất cả hộ đều nộp trước 30%, còn 70% sau khi được tỉnh phê duyệt thì áp giá. Số tiền tạm thu này được dùng để đầu tư cơ sở hạ tầng, điện, đường cho chính khu dân cư này” - ông Bay nói.
Theo Trung tâm Phát triển quỹ đất Hội An, đến thời điểm này trong số 243 hộ được giao đất thì đa số (khoảng 80%) đã xây dựng nhà cửa. Tuy nhiên, chưa trường hợp nào được cấp sổ đỏ.
“Nếu phê bình, tôi đứng ra chịu trách nhiệm”
Chương trình an cư dành cho người thu nhập thấp, bức xúc về nhà ở của Hội An chỉ bị “tuýt còi” khi TP Hội An đề nghị các sở, ngành duyệt khung giá đất. Tại đây các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Nam khẳng định việc làm này hoàn toàn sai quy định.
Theo ông Trần Thanh Hà, phó giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường Quảng Nam, việc TP Hội An giao đất cho 243 hộ dân không qua đấu giá là trái quy định. Bởi theo ông Hà, Luật đất đai đã quy định rõ “việc giao đất không qua đấu giá chỉ áp dụng cho hộ nghèo, hộ chính sách, còn gia đình khó khăn thì không thuộc diện đó”.
Để tìm lời giải cho bài toán này, cách đây không lâu, chính quyền TP Hội An đã có buổi làm việc với HĐND tỉnh Quảng Nam.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo HĐND tỉnh Quảng Nam cũng đã đồng ý chủ trương giao đất không qua đấu giá nhưng theo nguyên tắc: khi làm một dự án khu dân cư, khai thác quỹ đất trong đó để đầu tư hạ tầng khoảng 70%, còn lại dành quỹ đất 30% giao cho hộ thu nhập thấp không thông qua đấu giá. Tỉnh Quảng Nam sẽ phê duyệt từng dự án một như vậy.
“Cơ chế tỉnh đã mở ra, đây là cơ chế đặc thù cho từng dự án cá biệt, không phải là một chính sách chung toàn diện. Sau này Hội An sẽ tiếp tục thực hiện cơ chế này để an cư cho những trường hợp bức xúc về nhà ở” - ông Bay cho biết.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Sự - bí thư Thành ủy Hội An - cho biết: “Chủ trương của Chính phủ là làm nhà chung cư cho hộ thu nhập thấp, trong khi những hộ khó khăn ở nông thôn Hội An mà thực hiện việc đấu giá đất thì người dân nghèo lấy tiền đâu ra đấu giá. Đấu giá chỉ người có tiền mới tham gia, suốt đời những người nghèo khổ, không có điều kiện vẫn mãi nghèo, không bao giờ có miếng đất cắm dùi."
"Chỗ ở cho người dân là đạo lý và trách nhiệm của chính quyền, không phải cái gì cũng quy về tiền cả. Trong khi Hội An chắc chắn không thể xây chung cư vì sẽ phá quy hoạch ngay, vì thế Hội An thực hiện chương trình này. Nếu tỉnh có phê bình thì tôi với tư cách là bí thư Thành ủy Hội An sẽ đứng ra chịu trách nhiệm”.
Trong khi đó, ông Nguyễn Ngọc Quang - chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Nam - cho biết vừa qua HĐND tỉnh có làm việc với chính quyền TP Hội An.
Theo đó, hai bên thống nhất rằng TP Hội An phải làm đề án báo cáo cụ thể từng hộ, từng trường hợp có đúng đối tượng không. Không thể làm chung chung rồi ở trong ruột bao nhiêu hộ không biết được.
Chỉ khi nào lập đề án xong, báo cáo HĐND tỉnh phê duyệt danh sách mới thực hiện, không để xảy ra chuyện “đánh trống ghi tên” rồi cầm phiếu chuyển nhượng lung tung là không được.
Theo: ĐOÀN CƯỜNG - TT