Đại diện VKSND Tối cao giữ quyền công tố nhận định bản án sơ thẩm là “một phán quyết thô thiển”, cần phải xem xét lại và kiến nghị giám đốc thẩm hủy toàn bộ bản án.
Ngày 23-9, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM đã chấp nhận kháng cáo của bà Nguyễn Thị Hòa Lan, tuyên trả 80.000 USD cho bà. Liên quan, bị cáo Nguyễn Thị Minh (SN 1959, ngụ quận Tân Bình) rút kháng cáo kêu oan về tội kinh doanh trái phép nên tòa đình chỉ xét xử phúc thẩm, tuyên y án sơ thẩm, sau đó kiến nghị giám đốc thẩm hủy toàn bộ bản án này.
Trước đó, mặc dù bị cáo Minh bị truy tố khoản 2 điều 159 BLHS về tội kinh doanh trái phép với khung hình phạt từ 3 tháng đến 2 năm tù nhưng xử sơ thẩm ngày 10-6-2014 TAND TP HCM chỉ áp dụng hình phạt tiền là 30 triệu đồng. Sau đó bị cáo kháng cáo kêu oan, yêu cầu tòa tuyên trả lại toàn bộ ngoại tệ gồm 80.000 USD đã bị tịch thu trước đó.
Bị cáo Minh đang nghe tuyên án
Công ty TNHH kinh doanh vàng Kim Hiền Bình Minh (tiệm vàng Kim Hiền Bình Minh) có chủ sở hữu và người đại diện theo pháp luật là ông Đặng Thế Bình. Tuy nhiên, bị cáo Minh là người điều hành chính mọi hoạt động kinh doanh liên quan đến tiệm vàng.
Từ tháng 9-2013, Minh đã cho nhân viên gọi điện đến ngân hàng thăm dò tỷ giá ngoại tệ mua vào, bán ra trong ngày, sau đó mua lại ngoại tệ của khách để hưởng chênh lệch. Ngày 19-11-2013, Công an TP HCM phát hiện Minh mua của Đỗ Thị Hà (nhân viên tiệm vàng Kim Hà) 80.000 USD, của Cao Xuân Dũng (nhân viên tiệm vàng Kim Phát Bảo) 3.300 USD và 255 AUD.
Sau khi vụ việc vi phạm bị phát hiện, Minh còn tự nguyện giao nộp 100.000 USD, 500.000 Bath (Bạt Thái), 5.000 RM (Ringgit tiền Malaysia) cùng một đầu thu camera và toàn bộ giấy tờ, chứng từ viết tay, ghi chép số liệu.
Tuy nhiên, sau đó, bị cáo Minh và con gái là chị Nguyễn Thị Vi Thoa bất ngờ thay đổi lời khai, cho rằng toàn bộ số ngoại tệ này là của chị Thoa nhờ Minh giữ hộ. Thoa yêu cầu được nhận lại toàn bộ số tiền trên.
Hà khai 80.000 USD là của bà Nguyễn Thị Hòa Lan nhờ bán dùm nhưng chưa kịp nhận tiền thì bị công an bắt quả tang, thu giữ. Bà Lan khai rằng không biết tiệm vàng của Minh kinh doanh trái phép và đề nghị được nhận lại số tiền này.
Xử sơ thẩm, TAND TP HCM áp dụng một số tình tiết giảm nhẹ nên tuyên phạt Minh 30 triệu đồng. Về xử lý vật chứng, nhận định 100.000 USD, 500.000 Bath, 5.000 RM do bị cáo Minh khai số tiền trên là của con gái là chị Thoa gửi giữ giùm, Thoa cũng khai nhận số tiền trên là của mình gửi mẹ nên tòa tuyên trả lại toàn bộ số ngoại tệ này cho chị Thoa. Về số tiền 80.000 USD liên quan đến bà Nguyễn Thị Hòa Lan, do liên quan đến hành vi kinh doanh trái phép của bị cáo Minh nên bị tòa tuyên tịch thu sung quỹ Nhà nước.
Có thể hiểu bà Lan có thể khởi kiện Minh đòi lại 80.000 USD trong một vụ án dân sự khác chứ không phải là một phán quyết trong bản án hình sự.
HĐXX nhận định: “Bà Nguyễn Thị Hòa Lan - người bị hại - không có lỗi trong việc bị cáo phạm tội, không bắt buộc phải biết việc bị cáo có kinh doanh trái phép hay không, rõ ràng số tiền này thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bà Lan nhưng cấp sơ thẩm lại tuyên tịch thu sung công quỹ.
Ngược lại, tại rất nhiều tài liệu, lời khai của bị cáo có trong hồ sơ vụ án chứng minh số tiền 100.000 USD, 500.000 Bath và 5.000 RM chính là số ngoại tệ bị cáo đã thu mua trước đó thông qua việc kinh doanh trái phép nhưng cấp sơ thẩm căn cứ vào những lời khai vô căn cứ của bị cáo và con bị cáo để trả lại toàn bộ cho con bị cáo là không đúng, nếu phải tịch thu sung công quỹ thì phải tịch thu số tiền này mới đúng.
“Bị cáo bị truy tố ở khoản 2 điều 159 BLHS (hình phạt từ 3 tháng đến 2 năm tù) nhưng cấp sơ thẩm chỉ áp dụng phạt tiền, tuyên tịch thu tiền của bà Lan còn tuyên trả lại toàn bộ số tiền cho con bị cáo là “một phán quyết thô thiển”, HĐXX nhận định.